Theo giới bình luận quốc tế, Mỹ và liên quân tấn công Libya nhằm lật đổ nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi bằng mọi giá mà nguyên do sâu xa vì dầu lửa. Còn hơn 20 năm về trước, theo AN, Liên Xô và Mỹ đã bắt tay nhau “hạ” Chủ tịch Romania Nicolae Ceausescu lại vì hạt nhân.
Nhiều người có thể đã đặt câu hỏi: Tại sao tình báo Liên Xô và Mỹ lại bắt tay ám hại Chủ tịch Romania và tại sao Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev lại chấp thuận xử bắn vợ chồng Chủ tịch Romania Nicolae Ceausescu? Theo báo AN, câu trả lời khá ngắn gọn: “Cả Liên Xô và Mỹ khi đó có một điểm đồng - không cho phép Romania trở thành cường quốc hạt nhân”.
Từ tuyên bố gây sốc
Tháng 5/1989, với lời tuyên bố bất ngờ: “Về mặt kỹ thuật, chúng tôi có khả năng sản xuất được vũ khí hạt nhân”, Tổng thống Romania Ceausescu đã thực sự làm cho Mỹ và Liên Xô bị sốc.
Thực tế, tham vọng hạt nhân đã được Tổng thống Ceausescu ấp ủ từ lâu, nhưng được che đậy dưới vỏ bọc xây dựng nhà máy điện nguyên tử năm 1980 ở Chernavode (gần bờ biển Hắc hải) cũng như các lò thử phản ứng tại thành phố Kolibasi, gần Thủ đô Bucares. Thậm chí, nhà máy này còn được sự ủng hộ về tài chính và công nghệ của Mỹ. Cụ thể, theo dự kiến, tại đây sẽ sản xuất nguyên liệu cho nhà máy điện nguyên tử và chất này đã được mua ở Mỹ với sự tán thành của Nghị viện Mỹ.
Cựu Giám đốc Viện Vật lý hạt nhân Romania Mikhai Belnesku, 84 tuổi, từng tiết lộ trên báo Evenimentul zilei: Dự án tối mật Dunai đã được bắt đầu từ năm 1976-1977. Tham gia nghiên cứu còn có một nhóm nhà vật lý hạt nhân tại Megurele (Đông Nam Romania) làm việc dưới sự giám sát của cơ quan tình báo đối ngoại. Các chuyên gia đều khẳng định, nếu những nỗ lực này hoàn tất thì đến năm 2000, Romania có thể có bom nguyên tử với công suất tương tự quả bom đã thả xuống Hiroshima.
Việc chính yếu là mua nguyên liệu hạt nhân - chất plutoni-239 hoặc là chất urani-235 là loại rất khó kiếm, trong khi nước này đã ký Công ước về việc không phổ biến vũ khí hạt nhân năm 1973. Vì vậy, các chuyên gia hạt nhân Romania đã nghĩ ra mẹo - mua chất đồng vị plutoni-239 là thứ có thể sản xuất trong các lò phản ứng hạt nhân ở nhà máy điện nguyên tử. Theo ông Belensku, đến năm 1985, lò thử phản ứng bắt đầu được sử dụng vào “các cuộc thử nghiệm bí mật để tạo ra chất plutoni-239”.
Nhưng cũng bắt đầu từ đó, ông Ceausescu đã cấm các chuyên viên của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đến thăm những công trình ở Kolibasi. Vì vậy, người Mỹ nhận thấy có điều đáng ngờ đã tạm ngừng cung cấp tài chính cho chương trình hạt nhân hoà bình của Romania. Song không hề hấn gì, ông Ceausescu vẫn tiếp tục bí mật lấy nguồn tài chính riêng từ trong nước. Ông Belensku cho biết Romania đã có được chất đồng vị cần thiết từ nguyên liệu hạt nhân được dùng trong lò phản ứng và chỉ cần 3 năm để xây dựng một nhà máy nhỏ điều chế plutoni-239.
Đến mục tiêu triệt hạ
Tất nhiên, giống như ở Iran hiện nay, tất cả đã được thực hiện trong khuôn khổ chương trình năng lượng hạt nhân. Vì vậy, những thành công trong quá trình thực hiện dự án đã cho phép ông Ceausescu chính thức tuyên bố vào tháng 5/1989 rằng, từ góc độ kỹ thuật, Romania đã có khả năng sản xuất vũ khí hạt nhân. Nhưng cũng chính tuyên bố này đã khiến ông bị lật đổ và bị xử bắn vào tháng 12/1989.
Theo tờ Evenimentul zilei, Tổng thống Mỹ thời đó là George Bush (cha) sau khi nghe tuyên bố gây chấn động trên đã quyết định lật đổ chế độ Ceausescu. Ngoại trưởng Mỹ James Baker đã được cử đến Mátxcơva để luận đàm vấn đề này cùng với các nhà lãnh đạo Xô Viết. Tờ báo này khẳng định rằng, một trong những phương án được xem xét đến là tấn công Romania, nhưng phía Liên Xô cương quyết từ chối một giải pháp quân sự.
Thế là, một điệp vụ phối hợp của tình báo Mỹ, Liên Xô và Hungary nhằm lật đổ nhà lãnh đạo Romania đã nhanh chóng được vạch ra. Roman, một sĩ quan tình báo quân sự Liên Xô trực tiếp tham gia điệp vụ trên, tiết lộ với tờ AN rằng vấn đề không phải ở chỗ Ceausescu bị báo chí Liên Xô gọi là “nhân vật Stalinist” hay “kẻ thù của cải tổ”, mà vì không thể để Romania trở thành cường quốc hạt nhân.
Chính Thủ tướng Hungary khi đó là Miklós Németh cũng đã thú nhận trong cuộc phỏng vấn mới đây với báo Magyar Hírlap ở Budapest rằng, các cơ quan đặc vụ Hungary, ngay trước các sự kiện ở Romania, đã cung cấp vũ khí cho phe đối lập Romania, còn các toán chiến đấu của lực lượng đối lập thì được huấn luyện tại các trại của Hungary. Gần hai thập niên qua, đây là một trong những bí mật được giữ cẩn mật nhất. Tham gia huấn luyện phe nổi dậy Romania lúc đó còn có các cố vấn Liên Xô từ lữ đoàn đặc nhiệm của Cụm quân phía Nam của Hồng quân.
Nhưng theo Roman, đóng vai trò chủ chốt trong tổ chức các hành động lật đổ chế độ Ceausescu không phải là KGB của Liên Xô hay các cơ quan đặc vụ Hungary mà vai chính thuộc về CIA của Mỹ. Âm mưu lật đổ được chuẩn bị khá chi tiết. Không chỉ huấn luyện và cung cấp vũ khí cho phe đối lập, chiêu mộ quan chức, tướng lĩnh làm tay trong, mà họ còn mở chiến dịch mang tính quyết định - bôi nhọ chế độ ông Ceausescu. Mục tiêu là phải mở được phiên tòa xử bắn vợ chồng ông Ceausescu ngày 25/12/1989 về việc 60.000 thường dân vô tội bị giết hại khi đụng độ với các nhân viên an ninh Securitate của ông Ceausescu trên các đường phố ở Bucarest và Timisoara.
Kể cả tạo... chứng cứ giả
Roman nhớ lại rằng, hình ảnh tử thi của các thường dân vô tội bị giết hại được phát trên các kênh truyền hình thế giới thực ra chỉ là giả. Những tử thi này được đưa đến nơi ghi hình từ các nhà xác ở địa phương. Đó là xác của những người chết vì nguyên nhân bình thường và người Mỹ đã trả cho các y tá 100 USD/xác chết. Hơn nữa, không phải 60.000 người mà chỉ khoảng 1.000 người bị chết. Song ngay cả con số này cũng phần nhiều do các toán chiến đấu được huấn luyện tại các căn cứ bí mật ở Hungary thực hiện. Nên nhớ, thời điểm đó lần đầu tiên ở Romania đã xuất hiện các vận động viên bắn súng nước ngoài, trong khi không hề có giải đấu quốc tế nào. Sau ngày 25/12, 257 nam “xạ thủ trẻ” này đã rời Bucharest...
Lật đổ chế độ Ceausescu, điệp vụ ngăn chặn tham vọng hạt nhân của Romania của các cường quốc hạt nhân Mỹ và Liên Xô đã hoàn thành. Các cuộc thanh tra do IAEA tiến hành đối với các cơ sở hạt nhân Romania đã cho thấy, kể từ năm 1985, Romania đã tiến hành các thí nghiệm bí mật về tách plutonium dùng làm vũ khí và nếu không bị lật đổ, bom nguyên tử của Romania sẽ ra đời trước năm 2000.
Viên Hòa (Theo Evenimentul zilei, AN và Tiếng vọng hành tinh)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét