ĐẠI VIỆT CHÍ DỊ (2)

 Lại nói Lý Sở quan của xứ Hà Giang, bình sinh nho nhã, thương thủ túc tựa thương thân. Từ buổi việc ăn bớt tiền nhà nước cho phế nhi bại lộ, Sở Hình tra xét, chuyển sang Viện Hình luận tội, ba kẻ thân tín như cá trên thớt, Lý Sở quan ruột đau hơn bị viêm đại tràng cấp tính, ngày quên ăn, đêm vỗ gối, thề cứu vớt. Có mưu sỹ ghé tai thủ thỉ rằng như thế..như thế... việc tất thành.

  

   Lý Sở quan cả mừng, bèn nghe theo, sai sắp thịt rượu, nhắn mời Sở Hình quan và Viện Hình quan sang đối tửu. Cuối cuộc vờ say, tay cầm chén run rẩy, rượu vãi ra chiếu. Hai vị quan kia cùng ngăn:

 - Lý Đại nhân chớ uống nhiều !

 Lý Sở quan bèn nói:

- Các ông chớ cản. Bản quan càng uống nhiều bao nhiêu, càng uống ít bấy nhiêu.

Chúng nghe lấy làm lạ. Họ Lý lúc đó mới đặt chén, giảng giải:

 - Ta càng uống nhiều thì càng say. Say thì cầm chén không vững, rượu đổ ra ngoài. Rượu đổ ra ngoài nhiều thì còn lại trong chén ít. Rượu trong chén ít thì ta uống ít. Vậy càng uống nhiều là càng uống ít, chẳng phải thế ru?

 Hai vị khách nghe ra, vô cùng thích chí. Lý Sở quan khi đó như diều gặp gió, uốn lưỡi dẻo hơn Tô Tần, Trương Nghi:

- Kẻ dưới trướng của bản quan ăn bớt của phế nhi 181 lượng, các hạ nói rằng lớn. Tham ô lớn thì kho đụn nhà nước ắt rỗng đi. Đã rỗng đi rồi thì lấy đâu ra nhiều mà tham ô nữa, ắt chỉ còn tham ô nhỏ. Vậy theo thiển ý bản quan nếu cứ chăm chút trị tham ô lớn thì không mở đường cho thuyên giảm tham ô, cho việc dứt tham ô lớn, chỉ còn tham ô nhỏ, rồi thì tự nhiên hết. Chi bằng mấy kẻ tham ô lớn kia tha cho tù ngục, sau ắt chúng sẽ chỉ tham ô nhỏ thôi. Đạo làm quan phải biến đại sự thành tiểu sự, biến tiểu sự thành vô sự. Vậy dân chúng mới được nhờ vả lắm lắm.

Sở Hình quan, Viện Hình quan khen phải, bèn huỷ bản luận tội. Thủ hạ cảm khái khôn xiết, trong ngoài thán phục, cách cả ngàn dặm danh Lý Sở quan còn nức tiếng thơm.

Theo Trần Đăng Tuấn

Bài liên quan: Không khởi tố tham ô là... "góp phần ổn định chính trị địa phương" (?!)