NGƯỜI ĐÀN ÔNG "BÓP CÒ CHIẾN TRANH" Ở UKRAINE

“Không có bất cứ cơ hội nào cho một người trung thực làm chính trị. Tôi hy vọng quan điểm của tôi sẽ thay đổi. Sau cùng chiến tranh thật đáng sợ, nó làm thay đổi mọi thứ kể cả suy nghĩ ” - Girkin nói trong bộ dạng sợ hãi. “Chính trị hiện nay là các thủ đoạn được áp dụng  trong những cuộc bầu cử, nó nằm trên TV, nằm ở khắp mọi nơi. Phẩm chất của chính trị gia là xoay tròn như chong chóng “gió chiều nào che chiều đó”.

Các thông tin chính thức của  Kremlin tuyên truyền  về cuộc chiến tranh ở miền đông Ukraine là ngắn gọn và đơn giản: Sau khi cướp chính quyền vào tháng Hai, phương Tây đã hậu thuẫn cho “chính quyền” ở Kiev gửi các băng nhóm phát xít mới, cùng với xe tăng và binh lính để dập tắt cuộc biểu tình ôn hòa của cộng đồng người nói tiếng Nga tại miền Đông. Những người dân địa phương, những người cầm vũ khí là chiến binh tự do và sự giúp đỡ duy nhất mà họ nhận được từ Nga là viện trợ nhân đạo. Trong sáu tháng qua, truyền hình nhà nước Nga đã tuyên truyền kiểu ném bom rải thảm cho những người dân nước Nga chỉ duy nhất thông điệp này và từ ngày này qua ngày khác.

Nhưng hiện nay một trong những nhà lãnh đạo của cuộc nổi loạn ở miền đông Ukraine đã đảo ngược những tuyên truyền của Kremlin. Ông là Igor Girkin, một sĩ quan Nga  đặc biệt đã nghỉ hưu còn được gọi là Igor Strelkov hoặc chỉ đơn giản là “Strelok” (Shooter), là chỉ huy quân sự của nước Cộng hòa nhân dân Donetsk tự xưng. Trong một cuộc phỏng vấn được công bố tuần trước bởi Russian ultranationalist weekly Zavtra (Tomorrow), Girkin đã cho biết chi tiết về cách ông đã giúp kích động các cuộc nổi dậy và các hoạt động đặc biệt của lính Nga sau khi can thiệp để cứu các phiến quân thoát khỏi  sự thất bại.

Igor Vsevolodovich Girkin sinh ngày 17-12-1970, là một công dân Nga từ Moscow chỉ huy lực lượng vũ trang ly khai Donbass và là một nhân vật chính đằng sau cuộc nổi dậy thân Nga ở Ukraina năm 2014. Strelkov bị chính quyền Ukraina kết tội khủng bố và bị Liên minh châu Âu cấm nhập cảnh vì vai trò lãnh đạo cuộc nổi dậy ở miền Đông Ukraina. Trước đó ông ta phục vụ cho Tình báo Liên bang Nga (FSB) cho tới tháng 3-2013, ông  là thượng tá tình báo Quân đội Nga (GRU) về hưu và đã tham dự vào khủng hoảng Crimea.

Cuộc đời binh nghiệp. Phục vụ ở Nga, Transnistria, Cộng hòa Srpska, “Cộng hòa nhân dân Donetsk”. Tham chiến: Chiến tranh Transnistria, Chiến tranh Bosnia, Chiến tranh Chechnya lần thứ nhất, Chiến tranh Chechnya lần thứ hai, khủng hoảng Crimea, cuộc nổi dậy Donbass 2014

Girkin là một sự nguy hại tiềm tàng. Ông xem mình là một chiến binh trong một cuộc chiến tranh lớn đối với phương Tây. Girkin tự hào về công việc của mình tại miền đông Ukraina, tự hào vào sự nghiệp lớn của Nga và không có lý do gì để ra khỏi đường kẻ của Kremlin. Những người dân tộc chủ nghĩa Nga (Hardcore Russia) đã coi ông là một sự thay thế xứng đáng cho Tổng thống Vladimir Putin.

Đối với Girkin không có câu hỏi ai là người bắt đầu cuộc xung đột, vì  ông tuyên bố chính mình đã làm việc đó. “Tôi là một người bóp cò cho cuộc chiến tranh. Nếu đội hình của chúng tôi không vượt qua biên giới, tất cả đã kết thúc như tại  Kharkiv hoặc Odesa. Sẽ có một vài chục người bị giết, bị đốt cháy và bị bắt giữ. Tất nhiên điều đó sẽ chấm dứt tất cả mọi thứ. Đội hình của chúng tôi đã đặt bánh đà cho cuộc chiến tranh và giúp nó chuyển động. Chúng tôi đã cải tổ mọi thức từ trên bàn trở thành thực tiễn. ”

Khi Girkin và những đồng đội của mình đã đến thị trấn Slovyansk vào ngày 12 tháng 4 thì thành phố này đã trải qua tuần biểu tình của những người vẫy cờ Nga và đòi hỏi một cuộc trưng cầu về quyền tự chủ. Những người biểu tình kêu gọi  “chống Maidan”. Vừa mất Crimea vào tay Nga mà không có một tiếng súng xảy ra, chính phủ lâm thời tại Kiev đã nhầm lẫn và không có sự phản hồi. Hầu như chính phủ không có sức đề kháng, người biểu tình ủng hộ Nga đã xông vào các tòa nhà chính phủ ở Donetsk và tuyên bố một “nền cộng hòa của người dân.” Chưa đầy một tuần sau đó, Girkin tiếp tục dẫn đồng đội và những người thân Nga đánh chiếm  một chuỗi các đô thị phía bắc Donetsk.

“Cá nhân tôi chịu trách nhiệm về những gì đang xảy ra. Tôi chịu trách nhiệm về các vụ pháo kích liên tục của Donetsk, “Girkin nói. Hơn 4.300 người đã thiệt mạng trong các trận đánh trong vùng Donetsk và Luhansk kể từ tháng Tư và gần 1 triệu dời khỏi nhà của họ, Liên Hợp Quốc cho biết vào tuần trước.

Những  gì Kremlin cố che giấu dưới  sự sản xuất chương trình bằng truyền thông của nước Nga thì Girkin đã đảo ngược  công khai. Ông  đã từng xuất hiện trong bộ ria mép, tóc màu xám,  43 tuổi, trong sự mệt mỏi. Nhưng hiện tại ông xuất hiện trong bộ áo vest, cà vạt lịch lãm và cho biết  ông không  xấu hổ về  những gì mình đã làm. Ngược lại đối với người theo chủ nghĩa dân tộc Nga như Girkin  sự tê liệt của Kiev sau cách mạng Maidan là  cơ hội duy nhất để khôi phục lại Novorossiya –  thời đại của Nga hoàng  – kỷ nguyên đã tạo nên phần lớn đất  nước Ukraine của ngày hôm nay.  Girkin đã không sử dụng những  từ vựng của bộ máy tuyên truyền của Putin để mô tả về Ukraina (” người ủng hộ chủ nghĩa phát – xít,”” những kẻ giết người” )  nhưng nói bằng giọng  vô tư của một người đàn ông quân đội khi nhớ lại những khoảnh khắc quan trọng.

Cuộc phỏng vấn của tờ báo  Zavtra không phải là một dạng câu hỏi Q & A (hỏi và trả lờ) theo nghĩa cổ điển của báo chí vì người phỏng vấn, biên tập viên Alexander Prokhanov  rất ngưỡng mộ và thán phục  đối với Girkin. “Tôi tin rằng bạn đã làm tất cả mọi thứ,” Prokhanov nói. “Tất cả mọi thứ bạn đã làm được như là một kỳ tích của Chúa cứu thế”. Các  câu hỏi kế tiếp như  “Ai là người ra lệnh cho bạn? ” hoặc” biên giới của Novorossiya kết thúc  ở đâu? “.

Zavtra là tờ báo theo tư tưởng  chủ nghĩa cực đoan, những người luôn nhớ về thời Đế chế Nga hay Liên Xô. Alexander Borodai, công dân Nga người giữ vai trò thủ tướng của những  kẻ nổi loạn Donetsk, cũng đã góp mặt trong ấn phẩm.

Sự tham gia của Girkin ở Ukraine bắt đầu từ Crimea, bán đảo mà Nga sáp nhập trong các khoảng trống quyền lực sau sự sụp đổ của Yanukovich. Girkin gọi bán đảo Crimean, căn cứ của Hạm đội Biển Đen  Nga trong hơn 200 năm qua, là “viên ngọc trên vương miện của Đế quốc Nga.”  Với tư cách như là một cố vấn cho Sergei Aksyonov, người đứng đầu chính phủ bù nhìn của Moscow ở bán đảo,  Girkin đã có những cuộc tiếp gặp gỡ với các đại biểu trong  đất liền Ukraine muốn gia nhập vào Liên bang Nga giống như Crimea.  Ông đã tụ tập được 52 người “chiến sỹ tình nguyện”  vào tháng tư sau đó xâm nhập vào Slovyansk. Thành phố  được lựa chọn vì địa phương ủng hộ cho các cuộc nổi dậy mạnh mẽ nhất miền Đông.

Trong Slovyansk  Girkin cho biết  đã cùng với hơn 200 người đàn ông địa phương đánh chiếm các đồn cảnh sát. Từ đó  ông đã cử 30 chiến binh Cossacks tiếp tục đánh chiếm thị trấn lân cận Kramatorsk. Đến cuối tháng các chiến binh Donetsk đã có 28.000 tình nguyện viên địa phương  và thậm chí  một nửa trong số họ là tội phạm hoặc các tình nguyện viên ngẫu nhiên, số còn lại  sẵn sàng chiến đấu. Vấn đề chính là do không có đủ vũ khí.

Girkin lật tẩy hai sự tưởng tượng mà hàng ngày được tuyên truyền trên các phương tiện thông tin  của Kremlin đó là: Người biểu tình trong Donetsk có ý định tìm kiếm” liên bang hóa” trong quốc gia Ukraine trong một cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 11 tháng 5 và Kiev gửi quân đội để đàn áp người nói tiếng Nga.

“Không ai sẵn sàng công khai ủng hộ Luhansk hoặc Donetsk đòi liên bang. Ngay từ đầu mọi người đều muốn gia nhập  Nga. Cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức vì muốn thực hiện điều đó, cuộc trưng cầu cho Nước Nga và họ đã phải  chiến đấu cho Nước Nga.  Sau đó, khi tôi biết  Nước Nga sẽ không muốn sáp nhập, chúng tôi đã bị sốc vì quyết định này”

Đối với các lực lượng vũ trang Ucraina họ bắt đầu rụt rè trong việc xử lý  Slovyansk, họ “cực kỳ thận trọng” khi họ chưa biết Nga sẽ phản ứng như thế nào. Các vụ đụng độ và nổ súng không xảy ra cho đến khi các nhà hoạt động từ Pravy Sektor đã thâm nhập vào lực lượng vũ trang Ukraina và kiên quyết phải bảo vệ lãnh thổ. Sau đó Ukraine đã  tăng cường tấn công  Slovyansk. Họ ngày càng tự tin hơn khi biết Nga sẽ không trực tiếp can thiệp.

Girkin nói 1.000 chiến binh  của ông ẩn náu trong Slovyansk thì  90 phần trăm là người dân địa phương. Đến đầu tháng bảy, tình hình của họ ngày càng trở nên nguy cấp khi các lực lượng chính phủ Ukraine bao quanh thị trấn. Với trang bị chỉ hai xe tank còn sử dụng được và sáu xe bọc thép, Girkin quyết định rút lui,  từ bỏ thành trì Slovyansk và chuyển tới Donetsk vào ngày 05 Tháng Bảy.

Lúc này Donetsk  vẫn còn là một thành phố thanh bình nhưng  phòng thủ yếu và phân nửa các cơ quan chính phủ vẫn hoạt động cho Chính phủ,  Girkin nhớ lại.

” Mọi người đều tắm nắng và đi bơi, những vận động viên vẫn tập luyện, mọi người  uống cà phê trong những quán cà phê. Donetsk giống hệt Moscow vào mùa hè”.

Các nhà lãnh đạo ly khai đã bị phân tán,  thiếu tổ chức và lộn xộn, ông đã tập trung vào việc phòng thủ của thành phố chứ không muốn “có nguy cơ xảy ra các cuộc nội chiến  giữa các phiến quân”. Girkin mô tả  ông đã bị ” khủng hoảng tâm lý” khi Ukrain cắt đứt tuyến đường cứu trợ từ Nước Nga.” Thật ra mà nói lúc đó tôi đã không còn tin rằng sự trợ giúp sẽ đến từ nước Nga”

Nhưng sau đó sự giúp đỡ đã đến đều đặn từ những người lính của quân đội Nga. Girkin và Prokhanov gọi nôm na là opuskniki (lính nghỉ phép), trong tài liệu tham khảo lãnh đạo phiến quân nổi loạn Alexander Zakharchenko phát biểu trên truyền hình nhà nước Nga vào cuối tháng Tám cho biết  có đến 4.000 binh sĩ Nga thích chiến đấu ở Ukraina hơn là “tắm nắng trên các bãi biển”

Câu chuyện của Girkin với Prokhanov có một số câu hỏi hấp dẫn. Nhưng không được tiết lộ như cấp trên của Girkin là ai, mặc dù chúng ta đều biết rõ chắc chắn không phải là phiến quân nổi dậy.  Những ai đã giúp đỡ? Ông đã im lặng không trả lời.

Ngoài ra theo Girkin  thành phố cảng  Mariupol trống rỗng khi otpuskniki (lính nghỉ phép)  Nga đã đánh chiếm nó mà không có một sự phản kháng nào.  Nhưng sau đó quân đội Ukraina đã chiếm lại thành phố. Sự thất bại là do các phiến quân ly khai phải củng cố phòng thủ ở thành phố chiến lược Donetsk.

Vào lúc này Girkin  không còn là chỉ huy quân sự của kẻ nổi loạn Donetsk, vào  ngày 14-08 ông đã được lệnh trở về Nga trong hoàn cảnh u ám.  Dựa trên bình luận của Girkin, có vẻ như Kremlin không những phản đối việc sáp nhập Donetsk và Luhansk mà còn muốn ngăn cản họ trở thành nguy hiểm đối với Nga. Moscow muốn họ trở thành những băng đảng xã hội đen bên trong Ukraina nhằm phá rối và cung cấp cho Moscow những đòn bẩy chiến lược nhất có thể để hăm dọa và ngã giá với Kiev.

Girkin đã rất cẩn thận khi không chỉ trích Putin, mặc dù trong một cuộc phỏng vấn trước đó ông đổ lỗi cho những kẻ phản bội làm trong chính phủ – bao gồm cả  Vladislav Surkov. Ông Surkov trong nhiều năm qua được xem là cái bóng lớn đứng đằng sau các quyết sách của người đứng đầu nhà nước Nga. Hiện, ông là trợ lý hàng đầu của Tổng thống Putin, là một nhà tư tưởng, chiến lược xuất sắc. Ông chỉ trích những người này đã làm cho các dự án Novorossiya trở nên bấp bênh và không được thực hiện.  Girkin than phiền với Prokhanov rằng Nga tiếp tục bán khí đốt tự nhiên cho Ukraine trong khi quân đội Ukraine nã pháo  vào Donetsk.

Tại thời điểm này  Girkin đã có vị trí của mình nhưng ông  mong muốn quay về Donetsk, ông muốn hỗ trợ cho các đồng đội của mình ở tiền tuyến. Kể từ khi danh tính được tiết lộ, ông không thể sống trong căn hộ tại Moscow. Khoảng một tháng trước ông đã lập ra trang web riêng của mình với tên miền igorstrelkov.ru, để tiếp cận với những người hâm mộ  ngày càng tăng.

Girkin là đại diện của chủ nghĩa dân tộc cực đoan chống phương Tây, mang tư tưởng Chính thống Nga mà hiện nay xã hội Nga đang thịnh hành. Trong khi Putin đã khai thác được chủ nghĩa dân tộc Nga phục vụ cho chủ nghĩa cơ hội,  mục tiêu của ông là dùng lực lượng này giúp ông sống sót trên con đường chính trị khi hàng chục ngàn Người Nga gồm cả những người theo chủ nghĩa dân tộc xuống đường để phản đối Putin cách đây ba năm.  Xung đột Ukraina là cơ hội trao quyền cho họ.

Trong cuộc phỏng vấn của Zavtra, Prokhanov liên tục cố gắng gợi ý  Girkin thể hiện  sự quan tâm về sự nghiệp chính trị nhưng ông đã bị từ chối.

“Không có bất cứ cơ hội nào cho một người trung thực làm chính trị. Tôi hy vọng quan điểm của tôi sẽ thay đổi. Sau cùng chiến tranh thật đáng sợ, nó làm thay đổi mọi thứ kể cả suy nghĩ ” Girkin nói trong bộ dạng sợ hãi. “Chính trị hiện nay là các thủ đoạn được áp dụng  trong những cuộc bầu cử, nó nằm trên TV, nằm ở khắp mọi nơi. Phẩm chất của chính trị gia là xoay tròn như chong chóng “gió chiều nào che chiều đó”

Girkin nói rằng anh ấy xem mình là “người đàn ông mật vụ”. Prokhanov đáp  lời “này người đàn ông mật vụ bạn sẽ có cơ hội để trở thành chính trị gia lớn nếu bạn muốn”

Xét cho cùng Putin cũng là “người đàn ông mật vụ”.

 Reuters

29/11/2014  ANH GIÀ   (Người Việt Ucraina)