VN mua súng còn Cuba 'giã từ vũ khí': AI DẠI, AI KHÔN?

Thời gian qua, cả Cuba lẫn Việt Nam đều tấp nập tăng cường quan hệ với chính 'đế quốc Mỹ', kẻ thù ý thức hệ trong nhiều thập niên của Havana và Hà Nội.

Và các hoạt động đó tăng tốc từng ngày, từng giờ.

Tháng Bảy này Hoa Kỳ và Cuba tuyên bố sẽ mở đại sứ quán của cả hai bên.

Cũng trong tháng, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam đầu tiên sẽ vào Tòa Bạch Ốc, điều chưa từng ai nghĩ có thể xảy ra.

'Giã từ vũ khí'

Tiến triển trong quan hệ Cuba và Mỹ đã không thể diễn ra nếu không có những chuyển biến rộng hơn ở khu vực Nam Mỹ từ một thập niên qua.

Như ta biết, vấn đề lớn nhất của giới cầm quyền châu Mỹ La tinh từ ngày độc lập khỏi thực dân Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha luôn là cái bóng quá to của 'ông kẹ Hoa Kỳ'.

Trong suốt thế kỷ 20, châu lục giàu đẹp này bị kẹt giữa hai làn đạn 'thân Mỹ và chống Mỹ'.

Nhưng gần đây, tình hình đã biến chuyển.

Trên 600 triệu người dân ở toàn vùng, sống trong hơn 20 xứ sở nói tiếng Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, tiếng Anh, Pháp nếu tính cả một số đảo quốc nhỏ, dần dần bỏ xa ý thức hệ.

Nội chiến Columbia sau 50 năm nay bắt đầu có cơ hội chấm dứt.

Tư tưởng và tình cảm

Nhưng quan trọng hơn cả là thay đổi trong tư tưởng.

Oliver Stuenkel, một nhà bình luận ở Sao Paulo, Brazil gần đây có nói trên kênh DW của Đức rằng cả châu lục ngày nay "không còn một nhà chính trị cánh tả nào nghiêm túc tin vào thuyết chống Mỹ".

Thay vào ý thức hệ thiên tả hoặc cộng sản, người ta cần làm ăn, cần đầu tư nước ngoài.

Các phong trào dân quyền và nhân quyền cũng buộc nhiều chính phủ cánh hữu phải cải tổ.

Nhưng nhà Castro cũng có những nhượng bộ cụ thể.

Ông Fidel Castro đã nghỉ và em ông, Chủ tịch Raul Castro, cũng tuyên bố sẽ về hưu năm 2018, mở đường cho một thế hệ lãnh đạo Cuba mới mẻ.

Như vậy, quả là những nhà lãnh đạo quá tuổi thượng thọ của Cuba đã 'giã từ vũ khí' vì một tương lai cho quốc gia.

Cuba thậm chí có nhiều cơ hội trở thành giàu có và an toàn, thịnh vượng và dân chủ hóa hơn nhanh nhiều so với Việt Nam.

Dân không đông (11 triệu), đa số trẻ và có đông trí thức gốc Âu, học cao, văn hóa gắn chặt với EU, Bắc Mỹ, họ còn có viễn cảnh nhận nhiều đầu tư (riêng bang Texas dự tính sẽ đổ vào Cuba hàng tỷ USD), nên tôi tin Cuba sẽ cất cánh.

Một khi đã bình thường hóa với Hoa Kỳ, Cuba cũng không phải lo về an ninh nữa vì vùng biển Caribean đã và đang không có tranh chấp, căng thẳng gì.

Cuba vừa mời Total của Pháp vào khai thác dầu khí trong vùng biển của mình và được cả thế giới hoan nghênh.

Cùng lúc, tình hình của Việt Nam lại không được như vậy.

Nhìn từ bên trong, Việt Nam chịu sức ép dân số với trình độ tay nghề rất kém, và hệ thống giáo dục, y tế đầy vấn đề.

Bác sỹ Cuba đi sang nhiều nước chữa bệnh còn Việt Nam chưa đủ trình độ tiếng Anh cho y tá, hộ lý giành thị phần dịch vụ bệnh viện ở châu Âu mà Philippines đang chiếm lĩnh.

Năm 2016 ông Obama hết nhiệm kỳ nhưng ông Castro cũng hứa sẽ nghỉ vào năm 2018

Đất không rộng nhưng địa hình phức tạp và cơ sở hạ tầng vốn đang được xây dựng ồ ạt lại hay hỏng hóc, đổ vỡ vì thiếu tư duy khoa học và quản lý tệ.

Bộ máy ở Việt Nam quá đông quan, đa số vẫn bám vào tư duy cũ, có thể vì ngoại ngữ còn yếu nên việc hiểu biết quốc tế không thể bằng quan chức Cuba luôn thành thạo hai ngôn ngữ quốc tế là Tây Ban Nha và Anh.

Động lực của cải cách ở̉ Việt Nam đã hết đà, chưa thấy một 'cú hích' mới trong lúc lại phải bỏ hàng tỷ USD ra tăng cường quân bị, mua tàu ngầm, nhập phi cơ, thuyền tuần tra biển vì áp lực an ninh khu vực.

Về môi trường xung quanh, khác với Cuba luôn được cả châu Mỹ La tinh mến mộ, Việt Nam tuy là thành viên của ASEAN nhưng khối này đang chia rẽ và Campuchia, Thái Lan, Myanmar đang ngày một mặn mà với Bắc Kinh chứ không phải với Hà Nội.

Trở lại câu chuyện ban đầu về những người Việt Nam yêu mến Cuba.

Có người từng lo 'Cuba mất chủ nghĩa xã hội' và thế là Việt Nam không còn 'người bạn cùng canh thức'.

Đây là một tình cảm đáng quý của một thời, nhưng thực tế những năm tới thì chắc cần có thêm các bạn Cuba lo lắng cho Việt Nam hơn là ta lo cho họ.

(trích)

Nguyễn Giang

bbcvietnamese.com

3 tháng 7 2015

Nhưng Cuba em đã tỉnh rồi!

 Bài thơ dưới đây của bác Nguyễn Hữu Thao cho bạn  đọc cảm giác về vấn đề này.

AI DẠI AI KHÔN?

BBC ác quá
Khi nói sự thật này
Chưa bàn đến ngu dốt
Nhưng chua xót, đắng cay.

Hồi trước ta cứ nghĩ
Cuba dại, thằng em
Giờ thì ta trố mắt
Nó đã đi khác đường.

Hoá ra nó khôn đấy
Cả đời cạnh kẻ thù
Không "anh dũng chiến đấu"
Máu không mất một xu.

Đất nước không bom đạn
Không có dioxin
Da cam cũng không bị
Không phải vướng bom mìn.

Giờ bắt tay với Mỹ
Còn có quyền làm cao
Vênh mặt lên cười khẩy
Đếch phải theo Nga, Tàu.

Còn Việt Nam vĩ đại
Nằm cạnh thằng bạn vàng
Để suốt ngày bị cướp
Bị nó đánh nó phang.

Và cuối cùng "em dại"
"Hạ vũ khí" làm giàu
Thì thằng anh vất vả
Dành tiền mua súng, đau!

05/07/2015. Nguyễn Hữu Thao.