Ông Võ Kim Cự và dự án Formosa

Chân dung ông Võ Kim Cự

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đã có chỉ đạo: "Cần kiểm tra việc thẩm định, cấp phép, phê duyệt cho Formosa". Hồ sơ liên quan đến Formosa gần như đang được bạch hóa nhiều nguồn và người trực tiếp tác động tích cực để Formosa có mặt ở Kỳ Anh, Hà Tĩnh là ông Võ Kim Cự, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh.

+ Năm 2007, Formosa đã mời lãnh đạo Hà Tĩnh và các đơn vị liên quan thăm Đài Loan. Cùng năm đó, vào ngày 9-11, Chủ tịch Công ty Sunsco Holding Ltd trụ sở tại quần đảo Cayman, vùng Caribe và Chủ tịch Tổng công ty Formosa có trụ sở ở Đài Bắc, gửi “Thư quan tâm đầu tư” tới UBND Hà Tĩnh bày tỏ kế hoạch đầu tư vào Khu kinh tế Vũng Áng tổ hợp nhà máy luyện thép với tổng công suất 15 triệu tấn/năm.

+Ngày 12-12-007, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, Võ Kim Cự ký văn bản số 3182/UBND-CN2 v/v đầu tư vào Hà Tĩnh của Tập đoàn Formosa. Văn bản này đã “đề nghị Tập đoàn tiến hành khảo sát, lập hồ sơ các dự án báo cáo Chính phủ VN, các Bộ ngành Trung ương có liên quan và UBND tỉnh Hà Tĩnh để kịp thời hoàn chỉnh thủ tục đầu tư theo qui định hiện hành” nhưng không tham khảo tổng đồ quy hoạch các nhà máy thép của Chính phủ trên toàn Việt Nam.

+ 12 ngày sau Formosa xây dựng xong báo cáo đầu tư về hai dự án khu liên hợp luyện thép (15 tr.t/năm) và cảng tổng hợp Sơn Dương (200.000 DTW). 15-1-2008, Formosa có công thư gửi Thủ tướng về "bảo đảm xin đầu tư xây dựng dự án cảng Sơn Dương và khu liên hợp gang thép tại Hà Tính”.

+Thế nhưng 1 ngày sau (16-1-2008), không hiểu vì sao, ông Võ Kim Cự, Phó Chủ tịch UBND tỉnh ký công văn số 102/UBND/CN2 về việc đầu tư vào Hà Tĩnh của Tập đoàn Formosa (Đài Loan). Công văn này đã khẳng định: “Sau khi xem xét văn thư ngày 15/01/2008 của Tập đoàn Formosa (Đài Loan) về việc cam kết đầu tư Dự án cảng Sơn Dương và Dự án nhà máy luyện thép công suất 15 triệu tấn/năm… UBND tỉnh Hà Tĩnh xin báo cáo và đề nghị như sau: … Formosa là Tập đoàn có các nguồn lực và kinh nghiệm đầu tư các dự án lớn, đặc biệt là dự án cảng biển và luyện thép… Kính đề nghị Thủ tướng Chính Phủ và các Bộ, ngành liên quan cho phép Tập đoàn lập dự án trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định cho thực hiện dự án nói trên”.

+Báo NLD vào ngày 2-3-2015 đăng tin, Kết luận của Thanh tra Chính phủ (TTCP) công bố nêu rõ, dự án đầu tư và xây dựng Nhà máy liên hợp luyện thép và cảng nước sâu Sơn Dương (dự án Formosa), do Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Đài Loan làm chủ đầu tư, đã được Ban Quản lý khu kinh tế Vũng Áng cấp phép đầu tư với thời hạn 70 năm. Trong khi đó, điều 52 của luật Đầu tư quy định thời hạn hoạt động của dự án nước ngoài phải phù hợp với yêu cầu hoạt động của dự án và không quá 50 năm. Trong trường hợp cần thiết, Chính phủ ra quyết định về thời hạn dài hơn nhưng không được quá 70 năm. Đối chiếu với hồ sơ tại thời điểm thanh tra, TTCP cho biết Chính phủ chưa có ý kiến cho phép thời hạn hoạt động của dự án trên 50 năm.

+Ban Quản lý khu kinh tế Vũng Áng còn áp dụng chính sách ưu đãi đầu tư cho Công ty Formosa được miễn tiền thuê đất trong thời hạn 15 năm và chỉ thu tiền thuê đất trong thời hạn 55 năm. Trong hợp đồng ký năm 2009 giữa 2 bên thì Công ty Formosa được thuê hơn 33 triệu m2 đất, mặt nước trên địa bàn 5 xã thuộc H.Kỳ Anh, với giá thuê đất là 80 đồng/m2/năm, giá thuê mặt nước là 10 triệu đồng/km2/năm.

+Theo TTCP, qua đối chiếu, so sánh tiền thuê đất, mặt nước tính theo quy định về giá đất tại thời điểm bàn giao với tiền thuê đất, mặt nước theo hợp đồng còn tính thiếu số tiền hơn 46 tỉ đồng. Tính đến thời điểm kết thúc thanh tra, Công ty Formosa chưa kê khai và chưa nộp khoản tiền 136,76 tỉ đồng thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường đối với việc khai thác cát từ biển dùng để san lấp mặt bằng xây dựng dự án.

+Tờ nhân dân điện tử ngày 17-6-2015 có bài "kinh nghiệm giải phóng mặt bằng ở Hà Tĩnh" đã nói Hà Tĩnh là điểm sáng đối với giải phóng mặt bằng cho dự sản của Formosa: "Hà Tĩnh phải di dời hơn 2.200 hộ, 10 nghìn nhân khẩu cùng 36 nhà thờ, hơn 16 nghìn ngôi mộ... tại năm xã ở huyện Kỳ Anh để bàn giao hơn ba nghìn ha đất và mặt nước cho nhà đầu tư". "Tỉnh đã huy động cả hệ thống đoàn thể chính trị, các sở, ban, ngành từ tỉnh đến cơ sở cùng vào cuộc".

+"Đoàn công tác đặc biệt được thành lập gồm đại diện lãnh đạo các sở, ngành liên quan do đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Võ Kim Cự (nay là Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh) làm trưởng đoàn "cắm" chốt ở Kỳ Anh để trực tiếp xử lý "ngay và luôn" các công việc liên quan". Nay ông Võ Kim Cự đã thôi làm việc tại Hà Tĩnh, ra làm Chủ tịch Đảng đoàn Liên minh HTX Việt Nam nhiệm kỳ 2015-2020. Trên Wikipedia có mục Võ Kim Cự, nói ông là "chính khách Việt Nam".

+ Kiểm tra việc thẩm định, cấp phép, phê duyệt cho Formosa có vấn đề hay không thì bắt đầu từ những vấn đề đầu tiên và chắc chắn thực tình, nó sẽ vén lên bức màn như thế nào sau cái cúi đầu của Formosa.

theo FB Phong Duong