PHẠM DUY - NGHÌN TRÙNG XA CÁCH NGƯỜI CUỐI CHÂN TRỜI

 

Thuở còn đi học, không biết các bạn thì sao, riêng tôi, khi nào trong vở chép bài của tôi cũng có vài chiếc lá thuộc bài, vài chiếc lá bồ đề chỉ còn xương và những cánh phượng đỏ được tỉ mỉ xếp thành hình con bướm.

Lớn hơn, biết đàn biết hát, tôi đặc biệt thích ca khúc Nghìn Trùng Xa Cách của Phạm Duy, được viết năm một ngàn chín trăm sáu mươi tám, chỉ vì trong đó có câu, vài cánh xương hoa nằm ép trong thơ.

Nó khiến tôi nhớ đến những kỷ niệm thời thơ bé. Cái thời được xem là đẹp nhất của một đời người.

**

Người ta kể nhiều về mối tình của Phạm Duy, hay nói một cách khác, người ta nói nhiều về nguyên nhân, lý do để Phạm Duy viết nên ca khúc này. Nhiều đến mức, vào google, đánh bốn từ Nghìn Trùng Xa Cách, là hàng loạt các bài viết giống hệt nhau, như copy từ một bản gốc rồi thêm thắt đôi dòng và hóa thành một bài viết được ký bởi những cái tên khác nhau.

Tôi thì không thích soi vào những riêng tư này. Phạm Duy viết hồi ký kể lại cuộc đời ổng, kể lại những chuyện tình của ổng, đó là chuyện khác, hồi ký thuộc về văn chương. Còn đây, tôi đang nghe những ca khúc để đời của ông ấy. Những ca khúc mà, khi ca sĩ cất lời lên, người nghe có cảm tưởng như, đó là chuyện tình của chính mình, đó là niềm vui nỗi buồn của chính mình, chớ không phải của nhạc sĩ hay ca sĩ nào.

Ca khúc cũng giống như hết thảy các loại hình nghệ thuật khác, thi ca, văn chương, hội họa, phim ảnh, sân khấu; tác phẩm chỉ hay, chỉ thành công khi làm cho người nghe, người đọc, người xem, người thưởng thức, có cảm giác như, họ mới là nhân vật chính trong tác phẩm ấy.

******

NGHÌN TRÙNG XA CÁCH

1.

Nghìn trùng xa cách người đã đi rồi

Còn gì đâu nữa mà khóc với cười

Mời người lên xe về miền quá khứ

Mời người đem theo toàn vẹn thương yêu

ỦNG HỘ ‘‘TẤN CÔNG KHỦNG BỐ DÂN NGA’’ : CHIẾC BẪY của PUTIN ?

 

‘‘Vụ nhà hát Crocus’’ và ‘‘Thời kỳ Hậu 22/03/2024’’ -  

Ngày 22/03/2024, cuộc xâm lăng Ukraina của Nga bước sang một khúc quanh mới với hai biến cố diễn ra cùng lúc : Ít giờ sau khi điện Kremlin lần đầu tiên thừa nhận Nga đang trong tình trạng ‘‘chiến tranh’’ (‘‘chiến tranh’’ vốn là cụm từ huý kỵ từ hơn hai năm nay, mà những ai nhắc đến thường bị chế độ Putin trừng phạt), tại một nhà hát gần thủ đô nước Nga, đã diễn ra cuộc thảm sát khiến hơn 130 người chết.

Tổ chức Nhà nước Hồi giáo đã ngay lập tức đứng ra nhận trách nhiệm. 4 nghi phạm bị bắt được an ninh Nga cho biết là người gốc Trung Á. Nhiều nước phương Tây đã ngay lập tức chia buồn với người dân Nga. Hoa Kỳ đã báo động với Nga từ nhiều tuần nay về nguy cơ khủng bố tại nước này. Nước Pháp hôm nay nâng cấp ‘‘báo động cao nhất’’. Tổng thống Pháp cho biết sẵn sàng hợp tác với an ninh Nga để đối phó với đe doạ khủng bố Daech, vốn cũng rình rập nước Pháp từ nhiều tháng nay.

Tuy nhiên, tại Nga có một không khí rất khác. Điện Kremlin đã không hề nhắc đến tổ chức thánh chiến Hồi giáo Daech, mà cố tình hướng mối nghi ngờ về liên hệ giữa các nghi phạm vụ khủng bố bị bắt với Ukraina. Điều lo ngại của nhiều chuyên gia, nhà chính trị châu Âu là chế độ Putin có thể sử dụng vụ khủng bố đẫm máu nhất từ 20 năm nay tại Nga để biện minh cho các biện pháp tàn khốc hơn nữa trong cuộc chiến tranh chống Ukraina, vẫn đang diễn ra từ hơn hai năm nay, bất chấp các lên án của cộng đồng quốc tế.

CHUYỆN TÌNH CỦA CHÚ NĂM

 

Ý Ngôn

Chú Năm bước đến hàng bán cá mua hai con cá rô phi, nhờ người bán làm sạch và chiên dòn.

Có một người đàn bà cũng đang đứng chờ chiên cá như chú, chị nói:

– Bữa nay thứ Tư họ thay dầu mới, cá chiên nóng về ăn với nước mắm tỏi ớt ngon lắm.

Chú Năm mỉm cười không nói gì, chú đâu biết pha nước mắm tỏi ớt, hồi trước lúc vợ chú còn sống chuyện bếp núc một tay bà lo.

Vợ chú chết hai năm nay, chú không biết nấu ăn lại không thích vô bếp, cứ ra tiệm mua thức ăn người ta làm sẵn mang về, ở thành phố này thì có rất nhiều tiệm bán thức ăn Việt, rất tiện.

Chú có hai đứa con, một trai một gái. Đứa con gái lớn vừa lấy chồng, theo chồng sống ở tiểu bang khác. Thằng con trai mới học xong mùa hè vừa rồi, xin được chỗ làm lương cũng khá, nhưng hơi cực, ngày làm mười tiếng lâu lâu phải đi công tác xa cả tuần mới về. Hai cha con chú ăn uống cũng dễ, nhà có gì ăn đó, nếu không thì luộc mì gói cũng xong.

Thằng con chú đi làm bận bịu cả ngày, nó thường ăn ở ngoài, thỉnh thoảng mua đồ ăn đem về cho chú.

Từ ngày bà xã thình lình bỏ chú ra đi, chú cảm thấy căn nhà sao mà trống vắng buồn tênh. Chú tìm việc gì làm cho khuây khỏa, chú ra sau vườn nhổ cỏ trồng rau, nếu không thì thả bộ lang thang mấy khu mua bán của người Việt, nghe người ta nói tiếng Việt lao xao cũng thấy đỡ buồn.

VŨ THƯ HIÊN viết về H Ữ U L O A N

 

Hình tại Nga Sơn . Thanh Hóa.
Nhà văn Vũ Thư Hiên thăm nhà văn thơ Nguyễn Hữu Loan

H Ữ U L O A N

Vũ Thư Hiên

Tôi coi mình là người may mắn. Trong đời, tôi đã gặp được, tuy không nhiều, những người mà tôi ngưỡng mộ. Người nào cũng để lại trong tôi kỷ niệm. Gặp Hữu Loan là một may mắn bất ngờ.

Bài thơ Màu Tím Hoa Sim của Hữu Loan gắn chết trong trí nhớ của tôi. Và của rất nhiều người cùng thế hệ. Chắc chắn thế.

Nàng có ba người anh đi bộ đội

Những em nàng

Có em chưa biết nói

Khi tóc nàng xanh xanh

Tôi người Vệ quốc quân

xa gia đình

Yêu nàng như tình yêu em gái

Ngày hợp hôn

nàng không đòi may áo mới

Tôi mặc đồ quân nhân

đôi giày đinh

bết bùn đất hành quân

Nàng cười xinh xinh

bên anh chồng độc đáo

PHẠM DUY - NGƯỜI ĐI CHƯA HẾT HƯƠNG SẦU LỮ THỨ

 

Theo hồi ký của Phạm Duy, vào năm một ngàn chín trăm bốn mươi bảy, ông là nhạc sĩ và ca sĩ trong đoàn văn nghệ của Việt Minh, đi biểu diễn khắp các tỉnh miền Bắc.

Đến Lào Cai, ông gặp Văn Cao. Khi ấy, Văn Cao đang mở một phòng trà có tên là Quán Biên Thùy. Văn Cao thuyết phục Phạm Duy hát cho phòng trà của mình. Phạm Duy nhận lời và ở lại. Tại đây, ông sáng tác bài Bên Cầu Biên Giới, một trong những nhạc phẩm được xem là xuất sắc nhứt của Phạm Duy trong thời kỳ kháng chiến.

Năm một ngàn chín trăm năm mươi, Phạm Duy chia tay với Văn Cao và quay trở lại đoàn văn nghệ của Việt Minh, thì Bên Cầu Biên Giới bị đem ra phân tích, mổ xẻ, chỉ trích: nhạc phẩm chứa tính chủ quan, tính lãng mạn, tính tiểu tư sản, không thể chấp nhận được. Nguyễn Xuân Khoát cũng đến khuyên nhủ ông, hãy từ bỏ đầu óc lãng mạn thành thị và xóa sổ ca khúc này đi, nếu ông còn muốn ở lại để sáng tác nhưng Phạm Duy không chấp nhận.

Với lý do, ca khúc Bên Cầu Biên Giới đầy chất ủy mị, sầu não, chán chường, sẽ làm nản lòng kháng chiến quân, một lệnh cấm sau đó được ban hành. Khi ấy, Phạm Duy vừa mới cưới Thái Hằng và vợ ông sắp sinh con đầu lòng. Ông quyết định rời chiến khu và vào Nam.

Phạm Duy tâm sự: Một bài hát, theo tôi, nếu nó có may mắn được hát lên trong một thời kỳ nào đó, thì đời của nó, cũng chẳng khác chi một đời hoa, sớm nở tối tàn, có gì đâu mà quan trọng hóa đến độ phải treo cổ nó lên?

CHIẾN TRANH

 

Ngày này, 15-3, của 45 năm trước, tôi nhập ngũ. Hôm 5-3-2024, ngồi uống rượu ở nhà bác sĩ Nguyễn Thái Long [tác giả cuốn sách nói về cuộc chiến của các anh, E 567, trong ngày 17-2-1979, Tiếng Vọng Đèo Khau Chỉa], giật mình nhớ, 5-3-1979 là ngày Chủ tịch Nước phát lệnh Tổng động viên; giật mình nhận ra, trong 7 người đàn ông có mặt hôm ấy có đến 6 người từng là lính.

Người còn lại, PGS Văn Giá Ngô, khi ấy đang có 4 người anh ở trong quân ngũ nên xã cho ở nhà học lên đại học.

Tôi không biết con số thương vong của người Việt trên Biên giới phía Bắc trong cuộc chiến giằng co 10 năm, 1979-1989, là bao nhiêu. Ở chiến trường Campuchia, có không ít hơn 60 nghìn liệt sĩ và hơn 200 nghìn thương binh. Phạm Xuân Minh, em trai của một người ngồi chung bàn hôm ấy, Nguyen Pham Xuan, cũng hy sinh ở Campuchia khi vừa tròn 20 tuổi.

MÙA HOA GẠO

 

(Tháng Ba nhớ mùa hoa gạo)

Sau mùa bão năm ấy, tôi trở về quê. Tháng ba, lúa đương thì con gái, xanh mướt một màu, trải dài đến tận chân đê. Chưa đến mùa mưa mà nước sông Đáy đã dềnh lên, cuộn chảy như rút ruột phù sa từ nơi thượng nguồn. Mặt trời thấp dần về phía tây, những tia nắng cuối ngày hắt ngược dãy núi Hình cánh diều lên cao in vào nền trời. Lúc này, cửa cống chính Qũy Nhất bắt đầu mở. Từ trên cao nhìn xuống, nước đổ vào những nhánh sông nhỏ, như nét chì vẽ ôm lấy xóm làng, với những cánh đồng mờ xa.

Chiến tranh, dường như làng cũng vắng người. Tôi liêu xiêu đi trong gió, cùng cái rét cuối mùa trên con đường tĩnh lặng. Tới nhà, cổng vẫn mở, nhưng chị Hậu đã đi đâu đó. Để balo, sách vở vào chiếc ổ rơm ở góc nhà, tôi chạy ra đình làng. Nơi hoa gạo chín rụng đỏ sân. Thấy tôi, chị Hậu dừng tay, ngẩng lên cười rất vui hỏi, không biết em về lúc nào, nên chị đã để cửa, không khóa. Mà sao biết chị ở đây? Không trả lời ngay, song tôi hỏi lại chị, nhặt hoa gạo để làm gì. Vuốt nhẹ cánh hoa gạo trên tay, chị bảo, làm thuốc. Tôi hơi ngạc nhiên, nhưng vẫn cúi xuống nhặt cùng chị… Và lúc sau, hoa đã đầy chiếc nón lá chị mang theo.

RFI - Điểm tin 13/03

 

Ukraina : Cuộc chiến trên không với Nga bắt đầu ngang sức

( Thụy My )

Le Monde ngày 12/03/2024 nhận định « Tại Ukraina, cuộc chiến trên không bắt đầu ngang ngửa ». Tuy chỉ bằng 1/10 so với Nga, nhưng lực lượng không quân Ukraina đã giáng được vào Matxcơva những đòn nặng nề dù chưa có được chiến đấu cơ F-16. Phi cơ Nga bị bắn rơi như sung trong những tuần lễ gần đây, tổng cộng từ đầu cuộc chiến không quân Nga đã mất đến 105 chiếc.

Phá vỡ sự thống trị của Nga trên không phận

Trong khi bộ binh đang gặp khó khăn ở Donbass, hải quân Ukraina hầu như không có gì nhưng đã gây ngạc nhiên khi tiêu diệt được 20 % hạm đội Nga ở Hắc Hải. Còn không quân Ukraina vốn ít được chuẩn bị và lực lượng vô cùng chênh lệch vào đầu cuộc xâm lăng, nay lại làm cho không quân Nga thiệt hại nặng, ngay cả trước khi các chiến đấu cơ F-16 của Mỹ được chuyển đến.

Từ đầu năm nay, hai phi cơ giám sát A-50, tai mắt của không quân Nga, và một phi cơ chỉ huy Il-22 đã bị phòng không Ukraina bắn hạ. Các hệ thống này được âm thầm đưa đến gần tiền tuyến, gây bất ngờ cho Nga. Tiếp đến, khoảng mười mấy phi cơ tiêm kích Su-34 và ít nhất một chiếc Su-35 cũng bị diệt gọn. Tổng cộng không quân Nga đã mất đến 105 phi cơ, theo trang web chuyên ngành Oryx lấy từ các nguồn mở, và chỉ tính đến các thiệt hại được chứng minh bằng video, hình ảnh.

TỪ "KẺ ÁM SÁT CÁNH ĐỒNG" ĐẾN "CHUYỆN LÀNG NHÔ", MỘT SỰ LƯU MANH TỘT CÙNG CỦA NHỮNG KẺ BỒI BÚT VĂN NÔ

 

Hôm lễ Phục Sinh vừa rồi, tôi may mắn được ngồi cùng mâm với một gã đến từ Balan. Rượu vào lời ra, đang bá vai bá cổ, thân mật, đến lúc hỏi thăm quê quán, đột nhiên hắn ôm mặt khóc hu hu, làm mọi người phải dừng đũa. Lúc sau, có lẽ hết cơn xúc động, hắn hỏi lại tôi: Ông đã xem phim Chuyện Làng Nhô chưa? Tôi lắc đầu: Nhưng phim đó thì liên quan gì đến quê hương, bản quán của ông. Hắn nhếch mép, với tiếng cười méo mó: Có đấy, cái làng Lạc Nhuế, xã Đồng Hóa, huyện Kim Bảng tỉnh Hà Nam quê tôi chính là Làng Nhô. Nhưng bản chất sự việc, con người hoàn toàn khác trong phim. Cái khốn nạn là ở chỗ đó. Làng ông được lên phim là tốt chứ sao lại khốn nạn, tôi ngoặc lại hắn như vậy. Hắn cao giọng: Tốt, tốt cái con khỉ ấy. Ông chuồn ra khỏi nước đã từ lâu, không xem, không chứng kiến, làm sao biết được, bao nhiêu người dân lương thiện phải chết, và ngồi tù oan, còn đám cường hào ác bá vẫn sống phè phỡn ở đó. Tôi ngớ cả người, và tính tò mò trỗi dậy, nên xuống giọng ngay: Nghĩa là như thế nào, ông có thể nói rõ hơn được không? Hắn thủ thỉ: Tuy đỉnh điểm sự việc xảy ra năm 1992, nhưng nguyên nhân từ nhiều năm trước đó…

Ông Trịnh Văn Khải xuất thân từ gia đình được đảng, chế độ tin yêu, và là người thông minh, học giỏi, nên được du học ở Nga Xô. Về nước, ông làm giảng viên chính của trường Đại học Hàng hải Hải Phòng. Khi hưu trí, ông trở về quê và tham gia làm công việc địa chính của xã Đồng Hóa. Từ đó, ông phát hiện ra chính quyền xã, huyện giấu dân, giấu cấp trên đấu thầu, chiếm đoạt đất đai chia nhau đã nhiều năm. Ông cùng người dân đấu tranh, yêu cầu chính quyền là rõ sự trộm cắp, tham nhũng đó. Vì vậy, ông cũng như dân làng bị trả thù một cách dã man, đê tiện của đám quan tham. Để có kinh phí lên trung ương kiện cáo, ông cùng dân làng lập ra đội tự quản 447, bán vé, thu tiền chợ. Tuy nhiên, những lời kêu cứu, sự chờ đợi ấy của dân làng vẫn không có lời hồi đáp. Trước sự trả thù ngày càng điên cuồng không chỉ bằng lực lượng công an, mà còn cả bọn côn đồ của chính quyền, buộc ông Khải và người dân làng Lạc Nhuế lập lũy chống trả, một cách sinh tử. Sự trả thù một cách đê hèn lên đến đỉnh điểm, khi bọn quan tham thuê hai tên côn đồ lẻn vào làng định giết ông Trịnh Văn Khải bằng thuốc độc. Nhưng chưa kịp hành động cả hai đã bị bắt. Dân làng căm phẫn và hành quyết hai tên côn đồ tại chỗ, trước sự can ngăn của ông Khải. Và đó cũng chính là cái cớ để chính quyền quan tham huy động hàng trăm cảnh sát cơ động tinh nhuệ nhất tấn công vào làng. Ông Trịnh Văn Khải và hàng chục người dân bị bắt đi. Sau đó, ông Khải bị tử hình, và hai người dân bị đánh chết trong tù. Rồi đến con trai ông Khải cũng bị bọn quan tham thuê côn đồ giết, bằng cách gây tai nạn giao thông.

VIẾNG BẠN HỌC CŨ “XẤU SỐ”, HAY HẬU "CHUYỆN LÀNG NHÔ"

Vũ Như Cương và Trịnh Văn Khải trước kí túc xá số 3

 Đại học Tổng hợp Kiev Ukraina, Liên Xô 1960

Sáng hôm 12/3/2024, bốn anh em chúng tôi: Phùng Hồ (tác giả), Vũ Như Cương, Trịnh Đức Cường và Phạm Gia Ngữ, được con tôi Hồ Hải lái xe đưa đi thăm gia đình người bạn học cũ “xấu số”, anh Trịnh Văn Khải (1938-1993). Anh Khải người làng Lạc Nhuế, xã Đồng Hoá, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, năm 1959 cùng chúng tôi thi vào khoa Vật lý, khoá 4, trường Đại học Tổng hợp, rồi được chọn sang trường Chuyên tu Ngoại ngữ Gia Lâm học tiếng Nga và tháng 8/1960 sang học khoa Vật lý trường Đại học Tổng hợp Kiev, Ucrain (Liên Xô). Vì ở trường ĐHTH KIEV hai năm đầu người ta dạy bằng tiếng Ucrain nên 13 anh em lưu học sinh khoa VL Việt Nam và số anh em lưu học sinh Trung Quốc học chung trong một lớp dạy bằng tiếng Nga (xem ảnh 2). Nhưng học xong năm thứ nhất vào khoảng tháng 6/1961 anh Khải nhận được thông báo lên Mat-scva về nước, cả anh Khải và chúng tôi không biết lý do (ảnh 2 chụp anh Khải và anh Cương trước khi anh Khải lên Mat). Từ đó chúng tôi mất liên lạc với anh Khải, mãi đến năm 1997 khi xem phim CHUYỆN LÀNG NHÔ chúng tôi mới nghe nói anh Khải là hình tượng nhân vật Trịnh Khả trong phim. Tôi thực sự rất sốc, rất buồn và rất nghi ngờ. Sau đó ít lâu, anh Nguyễn Hải Hưng một cán bộ giảng dạy của viện Vật lý kỹ thuật đã có thời gian làm việc ở trường ĐH Hàng Hải, Hải Phòng cho tôi biết: Sau khi ở Kiev về nước anh Khải học tiếp ở khoa Toán ĐH Sư phạm và về dạy toán ở ĐH Hàng hải, Hải Phòng, ở đây anh đã công tác rất tốt, đến năm 1990 anh xin về hưu trước thời hạn và chuyển về quê Hà Nam sinh sống…

GIÁO SƯ ĐẶNG VŨ HỶ, NGƯỜI TRÍ THỨC CÓ TÂM, CÓ TÌNH

 

Phạm Tôn

Lời dẫn của Phạm Tôn: Sách Đặng Vũ Hỷ cuộc đời và sự nghiệp của Trường Đại học Y Hà Nội (NXB Y học Hà Nội, 2009) có in bài của Phạm Tôn nhan đề như trên trong các trang 124-125) nhưng bị biên tập cắt xén đi một phần. Theo nếp của Blog PhamTon chúng tôi là chỉ đăng theo đúng nguyên văn bài tác giả viết, chưa qua việc biên tập của người khác, cho nên chúng tôi công bố bài này, theo đung nguyên văn đã đưa lên Blog PhamTon từ 2009.

—o0o—

Đầu thế kỷ thứ 20, chàng trai Đặng Vũ Hỷ, người dân Đất Học Nam Định, lại là con cháu Làng Quan Hành Thiện, nơi nhiều người đỗ đạt nổi tiếng cả nước, lên Hà Nội học, rồi du học Pháp, mà lại học ngành y, một ngành cao sang bậc nhất đương thời và cũng là ngành hái ra tiền nhất thời ấy. Nhưng ai biết cũng lạ là anh lại chọn ngành da liễu. Đã thế còn đi sâu vào chuyên ngành “cùi, hủi” thứ bệnh vẫn bị người đời khinh miệt… Chỉ vì hồi học ở Hà Nội, xa gia đình, những ngày nghỉ đi dạo phố phường xa hoa, anh đã nhiều lần tận mắt thấy, tự tai nghe người hủi, cùi, bệnh phong bị người đời ghê tởm, kỳ thị, phải sống tủi nhục đau khổ cả về thể xác lẫn tâm hồn như thế nào.

Về nước, anh hành nghề tự do và giảng dạy tại Đại học Y khoa Hà Nội.

Kháng chiến bùng nổ, anh nhẹ nhàng theo trường đi về cơ sở mới, tạm bợ ở Ninh Bình. Đem theo cả gia đình. Vừa giảng dạy, vừa trực tiếp chữa bệnh cho thương binh, bệnh binh. Hòa bình lặp lại trên miền Bắc, anh về lại trường Đại học Y Hà Nội và công tác tại bệnh viện Bạch Mai với cương vị cán bộ đầu ngành da liễu. Bấy giờ, đã là một giáo sư nổi tiếng, một cán bộ cao cấp, được nhiều ưu đãi, vậy mà ông vẫn không bao giờ quên những bệnh nhân phong. Ông thường về các trại, tay bắt mặt mừng các bệnh nhân phong quen biết đã lâu năm, cùng trò chuyện, thậm chí ăn uống với họ trong khi trại đã chuẩn bị sẵn cho ông một bữa chiêu đãi trọng thể. Ông còn về Quảng Ninh khi biết tin nhiều người chăn vịt ở đó bị lở loét chân sau những năm tháng theo vịt đàn. Ông sắn quần, mặc áo lót “ba lỗ”, đội mũ lá đi nhiều ngày nơi này nơi nọ, lội đủ các ruộng ngập nước mà dân bị bệnh lở loét cho biết họ đã từng chăn vịt ở đó. Về nhà dân, lại xem các vết lở ở chân dân chăn vịt, so với những vết trên chân của chính mình, rồi ghi chép, suy nghĩ để sau này ông đã chế ra một loại kem bôi chân cho những ai chăn vịt phải lội đồng hằng ngày.

NGUYỄN BÍNH ( Tiếp theo ) Quay đầu về thành Nam

 

Sau cơn bão táp Nhân Văn Giai Phẩm, Nguyễn Bính trở về Nam Định, sống quãng đời u ám còn lại như những người đã gắn bó với phong trào. Lỡ bước sang ngang lại một lần nữa trở về trong định mệnh của Nguyễn Bính:

Chị giờ sống cũng bằng không

Coi như chị đã sang sông đắm đò

Trên thực tế, Nguyễn Bính về Nam Định trước sau chỉ làm một nhân viên ngoài biên chế của Ty Văn hoá tỉnh, và ông Trưởng ty Chu Văn được giao đặc trách "chăm sóc" Nguyễn Bính, như Tô Hoài viết: "Những ai đã công tác cùng Nguyễn Bính ở Ty Văn hoá Nam Định có thể biết Chu Văn đã quần Nguyễn đến điều thế nào" ( Chiều chiều, sđd, tr.228 ).

Dù có thể là đáng tin cậy đến mức nào, "chứng từ " của Tô Hoài về Nguyễn Bính như trên vẫn là quá ít ỏi.

Chu Văn viết về Nguyễn Bính trong lời bạt của cuốn Tuyển tập Nguyễn Bính như sau: Nguyễn Bính về Nam Hà, tuổi gần năm mươi, gầy, đen, tóc cắt ngắn gần như trọc. Anh ăn mặc thật giản dị: một sơ mi nâu, một quần ka ki bạc màu, và đôi dép cao su. Toàn bộ hình thức ấy không gợi một vẻ gì một nhà thơ lớn trước - sau này người ta gọi là "thi nhân tiền chiến". Anh cười đôi mắt nâu, sắc sảo, ánh hơi lạnh, và nụ cười khô, hàm răng ám khói thuốc lào.

CHUYỆN TƯỚNG SỐ

 

Có duyên tôi gặp ông Thầy tướng số VTL gần nhà khi ông mới sang định cư, uống cà phê hay nhậu ông thường nhìn khuôn mặt tôi xem và phân tích, cũng như dẫn giải về nhân tướng học, thoạt đầu tôi cũng không thích về bói toán nhưng dần dà tôi đâm ra ghiền thích thú và say mê học hỏi, ông khen tôi sáng dạ tiếp thu mau và có những ý tưởng đột phá cách nhìn sâu sắc..khá chính xác.

Một hôm ông có khách từ thành phố khác đến gặp ông nhờ tư vấn, nhưng ông có chuyện đột xuất phải đi ra ngoài nhờ tôi tiếp đón người khách đó giùm chờ ông về ( thời đó chưa có cell phone ) tôi sang và tiếp người khách ấy.

Chiếc xe đậu vào parking chung cư, một người phụ nữ bước ra, tôi đã quan sát dáng đi ( ông khen tôi nhìn tướng đi đoán rất chính xác được người đó hết 70% ) sau khi chào và tôi giới thiệu mình và tiếp đón bà giùm ông...

Quan sát tổng thể khuôn mặt dáng vóc bà khoảng 35-40 tuổi ..

Tôi nói:

- Rất tiếc thầy L. bận việc đột xuất nên không thể tiếp chị đúng hẹn, nên nhờ tôi tiếp chị chờ ông về..

Chị cười nhẹ nói:

- Không sao đâu chú, tôi sẽ đợi.

Tôi quan sát nụ cười của bà, nụ cười đẹp nhưng u uất một nỗi buồn trong sâu thẳm..

Tôi mời vào nhà nhưng bà nói muốn đứng ngoài balcony chơi cho mát và ngắm lá mùa thu dưới sân, mùa thu Virginia rất đẹp khi nhìn những chiếc lá đổi màu và mong manh trong gió..

Tào Sơn - Nước Am và Chè làng

 

Bài văn hay của Thái Hạo. Ít khi tôi chịu khó đọc một bài viết dài, nhưng bài này đọc một mạch đến The end mà ko sốt ruột tý nào

Tào Sơn - Nước Am và Chè làng

Quê tôi Tào Sơn, một làng như bao làng Việt khác. Nhưng điều khiến tôi tò mò và lạ lẫm mãi không thôi, là thú uống trà. Trà nước Am.

Uống trà thì cũng không có gì đáng nói, vì người Việt trên đất nước này ở đâu chẳng trà lá. Làng tôi ở gần núi, cách một cánh đồng nhỏ, dưới chân núi ấy có chiếc giếng cổ, gọi là giếng Am. Giếng Am không phải là “giếng làng” như mô thức trong các làng Việt xưa, nó không ở trong làng…

Nghe các vị cao niên kể lại, giếng đã có từ mấy trăm năm trước. Ngày xưa nơi đây là chùa, chùa Am. Giếng được đào để lấy nước phục vụ cho chùa ấy. Những năm cải cách ruộng đất, chùa chiền khắp nơi bị đập phá, chùa Am thành bình địa. Ông nội tôi kể, tượng Phật được chất đống, đốt cháy mấy ngày chưa tàn lửa. Còn lại chiếc giếng này, thi gan cùng những dâu bể, trầm luân làng Việt.

NƯỚC PHÁP ĐÃ ĐƯA VĂN MINH ĐẾN VỚI VIỆT NAM NHƯ THẾ NÀO!

 

Người Pháp khi đến Việt Nam họ rất yêu vùng đất này, họ mất nhiều hơn là có được từ vùng đất Việt Nam này, họ đem văn minh cho Việt Nam, Pháp đem đến cho Việt Nam là luật pháp, những cái luật củ dã man và lạc hậu được xóa bỏ, như : Tru di tam tộc, kết tội không có bằng chứng khách quan, phạm húy ....Và chỉ có luật pháp mới được trừng phạt con người, trước đó Vua có quyền giết bầy tôi, chủ có quyền giết tớ, tướng giết lính, cha giết con .v.v...

Pháp giúp Việt Nam xây đường xá, quốc lộ chúng ta đang xài ngày nay phần lớn được làm thời Pháp đó 100 năm vẫn không hư^^, đường ray xe lửa Bắc, Trung, Nam cũng do Pháp làm cho Việt Nam chứ ai, đường ray xe lửa hình răng cưa Tuyến tàu hỏa Đà Lạt - Tháp Chàm đã đi vào lịch sử ngành công nghiệp đường sắt, khi là một trong hai cung đường sắt thế giới chạy bằng bánh răng cưa, vượt miền duyên hải lên cao nguyên ở độ cao 1.500 m, có thể coi đường ray này là độc nhất vậy mà bị bán mất tiêu( người Thụy Sỹ mua và họ coi như báu vật). Rồi các kiến trúc tuyệt đẹp như nhà thờ Đức Bà, Tòa đô chánh mà ngày nay là ủy ban nhân dân Sài Gòn(Màu trắng đẹp chứ ngày nay màu thấy gớm)...làm cho Việt Nam ngày nay tự hào và thu hút du khác đến Sài Gòn bởi các kiến trúc cổ ấy! Tiếc là miền Bắc họ bắt trước Cuba phá hủy hết các công trình của Pháp (tiếc ghê). Còn nhiều cái Pháp làm cho Việt Nam lắm, kể sơ sơ để chúng ta thấy họ cho Việt Nam nhiều hơn lấy hé!

DƯỚI ĐÂY LÀ CẢI CÁCH HÔN NHÂN MÀ NGƯỜI PHÁP ĐEM LẠI CHO VIỆT NAM!

Trước khi Pháp vô cai trị toàn cõi An Nam, xứ mình không có luật hôn nhơn rõ ràng, cứ kiểu lớn lên cha mẹ dựng vơ gả chồng rồi ăn đời ở kiếp với nhau, hoặc muốn lấy vợ hai vợ ba cũng chẳng sao, lúc sanh con đẻ cái cũng không cần khai sah gì ráo, nếu nhà nào có gia phả thì miễn là trong gia phả có ghi tiên lại chứng minh đây là con cháu trong gia đình

Tới chừng khi Pháp vô "xâm lược" Việt Nam, Pháp ban hành lại tất cả các luật lệ Pháp quốc hay quốc tế áp đặt lên xứ An Nam, Nam kỳ là nơi ảnh hưởng luật lệ và văn hóa Pháp nhiều nhứt vì đây là xứ "bảo hộ" trực tiếp từ Pháp đứng đầu là Thống đốc Nam kỳ mà triều đình Huế không có quyền can dự và ngược lại...

Về Nguyễn Ánh – Gia Long.

 

Tôi không bao giờ phủ định rằng phong trào Tây Sơn đã có những công tích vĩ đại, ít nhất ở ba mặt sau đây:

- Ở Đàng Trong thì lật đổ các chúa Nguyễn, rồi tiến ra Đàng Ngoài lật đổ các chúa Trịnh cùng với triều Lê.

- Chiến thắng vĩ đại chống quân xâm lược Xiêm mà đỉnh cao là trận Rạch Gầm – Xoài Mút ở Mỹ Tho.

- Đại chiến thắng chống vài chục vạn quân xâm lược Thanh đầu xuân Kỷ Dậu 1789.

Nguyễn Ánh cùng Lê Chiêu Thống càng lem luốc bao nhiêu thì hình ảnh Nguyễn Huệ càng được xem là bộ mặt tỏa rạng và có một vai trò lớn lao bấy nhiêu trong lịch sử Việt Nam nửa cuối thế kỷ 18. Nay theo yêu cầu của Ban tổ chức Hội nghị về vua Gia Long (1802-1820), tôi chỉ xin nói tóm tắt đôi điều mà tôi cảm nhận được về Nguyễn Ánh – Gia Long.

Trên đường từ Pháp về Ấn Độ, giám mục Bá Đa Lộc chỉ tuyển được một số sĩ quan, kỹ sư, kẻ phiêu lưu người Pháp và với một số rất ít kinh phí mua được vài cái tàu bọc đồng mà vua Quang Trung coi là những sự hù dọa vớ vẩn để mang về giúp Nguyễn Ánh. Cho nên theo tôi, cố giáo sư Trần Đức Thảo và một số người khác đã viết hơi quá đà, rằng sự viện trợ của Pháp là một trong những nhân tố quan trọng nhất để Nguyễn Ánh đánh bại Tây Sơn.