Mình cũng đã từng đưa ra ý kiến: Chẳng cần phải đóng hàng không mẫu hạm, tàu mẹ tầu con làm gì? Để tiền ấy sắm mấy ngàn con Sea Baby (ảnh) và sản xuất mấy trăm ngàn con máy bay không người lái. Xong đấy thả cho chúng nó dạo chơi trong vùng lãnh hải của mình, đố tàu lạ dám bén mảng tới. Kể cả tàu đánh cá nhé. Bởi mỗi con Baby ấy mang theo hơn 1 tấn thuốc nổ và đôi khi người ta còn lắp cho nó hai quả tên lửa biển đối không.
Vâng. Chiến tranh đã cho thấy xe tăng bây giờ chỉ còn làm đồ chơi và trang trí sân các bảo tàng, giống như tàu bọc thép và súng máy Maxim thời cụ Chapaev cặp bồ với cô Anna.
Tên lửa Patriot cũng không bảo vệ được bầu trời trước sức tấn công của drones và tên lửa siêu thanh, tuy phải bỏ cả hàng tỉ $ và chờ nhiều năm mới mua được một hệ thống.
Thế nhưng có những công cụ chiến tranh rất bình thường lại giữ vai trò trò quyết định, như các bãi mìn dày đặc, các công trình hầm hào, công sự ngầm trong lòng đất với đầy đủ các yếu tố phục vụ chiến trường như hệ thống liên lạc, lò sưởi ấm, quân y trạm dã chiến, sở chỉ huy, … Rồi mũ cối sắt, áo giáp chống đạn, những thứ rất đơn giản lại vô cùng cần thiết.
⁃ Cho các bóng bay này mang các thiết bị “đóng giả” tên lửa và drones làm nhiễu loạn radar đối phương. Và nếu đối phương bắn hạ thì bị thua to về … chi phí, vì quả bóng hơi giá mấy trăm $ là cùng;
⁃ Do thám
⁃ Phát sóng điều khiển các drones ngay tại thực địa.
Chiến tranh bây giờ nó như thế đấy. Đến Mỹ cũng trở nên lạc hậu nếu đứng ngoài cuộc chơi!
*******
Vì sao VN cần giữ quan hệ tốt với Ukraine – và vì sao Ukraine không được phép mất nước.
Trong thế kỷ 21, quan hệ quốc tế không chỉ được đo bằng ngoại giao lễ nghi, mà bằng giá trị chiến lược mà mỗi quốc gia mang lại cho hòa bình và cán cân sức mạnh khu vực. Trong bối cảnh đó, Ukraine không còn chỉ là một quốc gia Đông Âu đang chiến đấu để sinh tồn, mà đã trở thành phòng thí nghiệm sống của chiến tranh hiện đại – nơi những công nghệ rẻ, linh hoạt và hiệu quả cao đang thay đổi hoàn toàn cách các nước nhỏ đối phó với các cường quốc quân sự.
Và đây chính là lý do VN không nên – và không được phép – quay lưng với Ukraine.
Ukraine đang chứng minh : Kẻ mạnh chưa chắc thắng.
Ukraine không có hải quân viễn dương, không có tàu sân bay, không có ngân sách quốc phòng khổng lồ. Thứ họ có là trí tuệ, công nghệ linh hoạt và tư duy chiến tranh bất đối xứng.
Những chiếc drone trên biển của Ukraine đã khiến Hạm đội Biển Đen của Nga – một trong những hạm đội lớn nhất thế giới – bị đánh bật khỏi Sevastopol, mất khả năng tự do tác chiến. Không cần tàu khu trục, không cần tàu ngầm hạt nhân, chỉ cần phương tiện không người lái giá rẻ nhưng được điều khiển thông minh.
Đối với Việt Nam – một quốc gia ven biển, có đường bờ biển dài, đứng trước một đối thủ sở hữu hải quân lớn và đang bành trướng – đây không phải là câu chuyện xa xôi, mà là bài học sống còn.
Một kẻ mạnh trên giấy tờ sẽ phải suy nghĩ rất nhiều trước khi hành động, nếu biết rằng mỗi cảng biển, mỗi tàu chiến, mỗi tuyến tiếp vận đều có thể trở thành mục tiêu của các hệ thống không người lái chi phí thấp nhưng sát thương cao.
Drone trên không :
Nỗi ám ảnh mới của chiến tranh hiện đại.
Không chỉ trên biển. Trên không, Ukraine đã chứng minh rằng drone giá rẻ có thể làm cạn kiệt hệ thống phòng không đắt tiền, buộc đối phương phải tiêu tốn hàng triệu USD để đánh chặn những mục tiêu trị giá vài chục ngàn USD.
Đó là cuộc chiến tiêu hao mà bên có tư duy công nghệ và sản xuất linh hoạt sẽ thắng, chứ không phải bên khoe số lượng khí tài.
Không phải ngẫu nhiên mà Mỹ và Châu Âu mua công nghệ, mua thiết kế, mua kinh nghiệm chiến đấu từ Ukraine. Nếu những cường quốc quân sự hàng đầu thế giới còn phải học từ Ukraine, thì rõ ràng không có lý do gì để coi thường những bài học đó.
Giữ Ukraine đứng vững là giữ một tiền lệ cho các nước vừa và nhỏ
Nếu Ukraine bị xóa sổ hoặc buộc phải khuất phục hoàn toàn trước sức mạnh quân sự, thông điệp gửi ra thế giới sẽ vô cùng nguy hiểm :
“Kẻ mạnh có quyền dùng vũ lực, và luật pháp quốc tế chỉ có giá trị khi được cho phép”.
Đối với VN – một quốc gia từng trải qua chiến tranh, từng hiểu rõ giá trị của độc lập và chủ quyền – việc cầu cho Ukraine không mất nước không chỉ là cảm xúc nhân đạo, mà là lựa chọn chiến lược.
Một Ukraine đứng vững đồng nghĩa với việc thế giới vẫn còn chỗ cho các quốc gia không phải cường quốc, vẫn còn cơ hội để công nghệ, trí tuệ và liên kết quốc tế cân bằng sức mạnh thuần túy.
VN cần nhìn Ukraine như một đối tác tương lai.
Giữ quan hệ tốt với Ukraine không có nghĩa là chọn phe hay đối đầu ai. Điều đó đơn giản là :
• Giữ kênh hợp tác công nghệ quân sự thế hệ mới;
• Học hỏi kinh nghiệm phòng thủ bất đối xứng;
• Mở rộng tầm nhìn chiến lược vượt khỏi những mô hình chiến tranh cũ.
Trong một thế giới mà biển Đông ngày càng nóng, những chiếc drone trên biển và trên không có thể rẻ hơn rất nhiều so với việc chạy đua tàu chiến, nhưng lại hiệu quả hơn trong việc ngăn ngừa xung đột.
Kết luận :
Ngày nay, chiến tranh không còn chỉ là sức mạnh cơ bắp và số lượng. Ukraine đã chứng minh điều đó rõ ràng :
Hàng loạt xe tăng T-72, T-90 hay pháo tự hành giá hàng triệu USD của Nga, từng là biểu tượng của uy lực quân sự, giờ chết như rạ dưới hỏa lực drone giá rẻ. Những cỗ máy thép tưởng vô đối, giờ phải đeo “lồng” bảo vệ – mà tôi gọi là “Bàn thờ di động” – rồi phải trốn chui trốn nhủi.
Trái lại, những phương tiện rẻ tiền, cơ động như Sea Baby – drone trên biển hay các drone trinh sát và tấn công trên không, hiệu quả gấp nhiều lần, dễ vận hành và tái triển khai nhanh. Những thứ mắc tiền như tàu ngầm Kilo, dù mạnh, nhưng chi phí gấp ngàn lần và cơ động hạn chế, lại thua xa hệ thống drone linh hoạt.
Đó là bài học sống còn cho tất cả các quốc gia :
Sức mạnh không phải đo bằng tiền hay số lượng khí tài, mà bằng sự linh hoạt, khả năng ứng biến và chiến thuật sáng tạo. Ukraine đang biến sự bất lợi về số lượng thành lợi thế công nghệ – một bài học mà VN không thể bỏ qua nếu muốn bảo vệ chủ quyền trong tương lai.
Ukraine hôm nay không chỉ chiến đấu cho chính họ, mà đang vô tình vẽ ra con đường sinh tồn cho các quốc gia không muốn bị nuốt chửng bởi sức mạnh thô.
Vì vậy, VN nên :
• Giữ quan hệ tốt với Ukraine;
• Theo dõi sát và học hỏi mô hình công nghệ – chiến lược của họ;
• Và trên hết, cầu cho Ukraine không mất nước, bởi nếu Ukraine gục ngã, những quốc gia đứng trước các đối thủ mạnh hơn sẽ bước vào một thế giới nguy hiểm hơn rất nhiều.
Henry Quang Vu
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét