BÀI VĂN TẾ CÂY

Hỡi ôi!

Nhật Nguyệt xoay vần, bốn mùa thay lá, tưởng gốc bền thì tán mãi còn xanh.
Có ngờ đâu 1 hồi trống lệnh nhanh, vừa dứt tiếng đứt rồi thân cổ thụ!

Cứ ngỡ Thủ Đô vẫn là chưa đủ diện tích cây xanh trên một đầu người
Vẫn tưởng rằng Xuân nhuận sắc tươi, Tết trồng cây Xuân mãi còn viên mãn

Ấy mà nay biết lấy ai bầu bạn, đàn chim kia nháo nhác biết về đâu?

Tiếng rao rơi lạc phố đêm thâu, cơn gió nào lang thang tìm lá biếc?

Sáng nay đây:

Nhìn cây đổ cho lòng thương tiếc, lõi thân này còn rỉ máu nhựa tươi
Rễ bật lên mà nhớ khôn nguôi, tán cây kia những ngày che nắng lửa.

Mùa Thu nào không thoảng mùi hoa sữa, vị hương nào “ngọt ngào phố đêm đêm”?
Mùa Hạ nào nấn ná muốn dài thêm, ngày tan trường “cánh phượng hồng” ép vở.

Con đường Xuân những chùm hoa sưa nở, trắng tinh khôi như áo trắng Hà Thành.
Góc phố nào nghiêng nghiêng mái rêu xanh, lá bàng đỏ ấm cả mùa Đông phố?

Thử hỏi:

Mấy chục năm trải bao mùa bão tố, cắt tỉa cành vẫn là việc thường niên
Chặt những cây thân ngả cành nghiêng, sao đốn cả những thân thẳng khỏe.

Nạn xả ra là điều không ai muốn, trách nhiệm này đâu phải lỗi của cây
Nay cắt cành mai cưa gốc đó đây, phải hỏi đến bổng lương kia ai nhận?

Đừng tưởng cây vô tri an phận, cây là cây mà cây cũng là người
Đừng tưởng xung quanh chỉ vỗ tay cười, cười là cười đôi khi cười là khóc!

Nhìn phố quen hàng cây bật gốc, dáng cây nào lùi mãi kỷ niệm xưa
Rồi Hè sang nắng lửa ban trưa, bóng mát nào che dòng đời tất bật?

Thường nghe:

Thuốc có đắng chính là giã tật, lời thẳng nhiều khi lại thấy khó nghe
Kẻ đớn hèn ấy là kẻ xun xoe, giọng lưỡi ngọt phải xem là có độc?

Làm việc lớn chớ nên “dục tốc”, xét thêm rằng “bất đạt” để trọn câu
Việc chung đưa tập thể lên đầu; việc đại sự hãy lấy dân làm gốc!

Nên chăng:

Những phố cũ cây vẫn xanh mầm lộc, cứ duy tu và trồng cấy đan xen
Thử nghiệm cây cho thổ nhưỡng thân quen, giống tốt giữ lấy mà phát triển.

Những phố đặc thù cấm làm tùy tiện, giống cây nào chọn để đặc trưng?
Đừng ép về những giống chỉ quen rừng, chớ ép tiểu thư với chàng trai miền núi.

Trai miền núi về xuôi trai tủi, tiếng khèn đêm đêm da diết nhớ thương
Tiểu thư lên non lại nhớ phố phường, nhịp guốc vọng mãi mãi vào ký ức.

Đồng lòng dân ấy là thêm sức, thêm cả vào đánh giá chuyên môn
Vạch rõ ra đâu là phố bảo tồn, đâu cải tạo và đâu là trồng mới

Khu ven đô hãy đang còn tươi mới, chính là nơi xứng đáng thử nghiệm cây
Những tuyến xuyên tâm tỏa khắp đó đây, sao chẳng thử mà chặt đi phố cũ?!

Than ôi!

Dăm chữ mọn biết làm sao cho đủ, kẻ học sinh mạn phép dãi đôi lời
Vài tiếng kêu lạc giọng mất hơi, phận dân đen dám mong đèn soi xét!

Mong Thăng Long mãi còn nguyên nét, dáng rồng bay trên một dải đất lành.
Cho Thủ Đô giữ vẹn sạch đẹp xanh, thế phát triển luôn đi cùng bền vững!

Để ngày mai bên nhà cao sừng sững, có cây xanh cho mềm lại bê tông.
Mạng lưới đường thành nang phổi mênh mông, giảm tiếng ồn và bớt đi khói bụi.

Nhìn cây đổ mà lòng thêm tủi, tiễn cây mà tưởng tiễn bạn vong niên
Dám mong người trách kỷ trước tiên, hậu trách nhân và quyết làm cho tốt!

Vài lời thảng thốt!
Biết tỏ cùng ai?

Đêm lạnh phố dài
Hồn cây về chứng!

Tác giả: Hòa Nguyễn