 |
| Từ trên cao nhìn xuống, miệng núi lửa Giếng Tiền hệt như "chiếc chảo khổng lồ" nhô lên giữa biển trời huyện đảo Lý Sơn. Miệng núi lửa này rộng hàng trăm mét, cao 30-40 m nghiêng về phía bắc, có niên đại khoảng 1 triệu năm. |
23/02/2019
Có một “cơn bão” chuẩn
bị đổ bộ vào đảo Lý Sơn. Dân trên đảo chỉ biết khẩn cầu tổ quốc linh thiêng,
vong linh các bậc tiền nhân chặn nó lại, bởi nó không phải đến từ biển mà từ đất
liền.
Nếu nó đến, hương án bái vọng tổ tiên, niềm tự hào lẫn chốn
mưu sinh của hậu duệ những nghĩa sĩ Hoàng Sa năm xưa, sẽ bị giam hãm giữa những
bức tường lạnh lẽo của những chung cư cao cấp, biệt thự sang trọng khi minh đường
của một đảo tiền tiêu thấm đẫm tâm linh của bao lớp người trấn giữ đầu sóng sẽ
bị chôn xuống biển. Đó là những cơn sóng hủy diệt nhưng có những cái tên mỹ miều
là du lịch, thương mại, sinh thái, thậm chí cả tâm linh được vẽ ra như thiên đường
trong mơ.
Nguy cơ đó không chỉ đe dọa Lý Sơn mà còn hiện diện khắp nơi
trên đất nước này, như hàm cá mập nuốt chửng hết những vàng son vô giá có từ
thiên nhiên, mồ hôi, máu của bao đời gìn giữ. Bao tiếng chuông khẩn cầu đã rung
lên thảng thốt, âu lo, giận dữ rồi tan biến giữa ê chề, khi tờ bạc đâm toạc
nhân tâm…
Ông Phạm Đoàn nói rằng dự án mà lập thì tiền hiền chỉ biết
thăng thiên
6g30, tôi lội ra gành ở thôn Đông, xã An Vĩnh (H.Lý Sơn, tỉnh
Quảng Ngãi). Nước không tới gối, có chỗ nhô hẳn lên gò bãi miên man rau câu,
rau chân vịt, rau cum cúm. Đá, san hô bày như thạch trận. Nước trong vắt, cơ
man sao biển, ốc đủ màu. Bãi gành loáng thoáng người đi hái rau, bắt ốc, hầu hết
là phụ nữ. Họ trùm kín mặt. Nước biển dính chặt như muốn níu họ cúi xuống thấp
hơn nữa. 1kg rau câu, nếu để nguyên là 4.000 đồng, còn phơi khô, giặt sạch để
ra màu trắng nõn là 150.000 đồng.
Họ ra gành khi triều xuống, và tầm 9h, họ trở về sũng ướt với
rổ rau oằn hông. Ngày mưu sinh của họ bắt đầu từ khi thiên hạ đang say ngủ. Bao
nhiêu năm rồi, có lẽ đã 400 năm, thuở sáu vị tiền hiền của dân đảo bươn sóng lớn
ra đây chém lau lách dựng nhà rồi dong buồm ra Hoàng Sa cắm mốc trên sóng xanh
để đi mãi không về, thì họ, những người đàn bà Lý Sơn cũng đã bắt đầu tươm máu
vì gỡ rau, bắt ốc trên san hô.
Tôi đang có trong tay bản kiến nghị của các tộc họ, ban khánh
tiết, ban tư vấn nhà tiền hiền và đình làng An Vĩnh, ban khánh tiết đình làng
An Hải, ban tế tự vạn Vĩnh Thạnh, hai xóm và bảy lân, đại diện bốn đội đua thuyền,
đại diện cho cán bộ và nhân dân trong xã, gửi ông Nguyễn Hòa Bình - Chánh án
Tòa án nhân dân Tối cao, nguyên là Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Quảng Ngãi - cùng lãnh đạo
tỉnh, huyện và xã An Vĩnh. Nguyên do là Công ty cổ phần Phát triển Lý Sơn (công
ty con của Công ty Hợp Nghĩa tại tỉnh Quảng Ngãi) đang xin đầu tư khu thương mại
và dịch vụ du lịch Lý Sơn (còn có tên là The Sea Eyes) tại mặt tiền hướng nam
xã An Vĩnh.
Đơn viết: “Cán bộ và nhân dân xã An Vĩnh nói riêng và huyện đảo
Lý Sơn nói chung khẩn thiết cầu xin Tổ quốc thiêng liêng gia hộ độ trì cho quý
cấp xem xét, cân nhắc không cấp phép cho Công ty Hợp Nghĩa tại khu vực này, để
thế hệ con cháu đời sau khỏi đắc tội với tổ tiên thuở trước, các nhà nghiên cứu
văn hóa - lịch sử, các nhà địa chất, du khách đến Lý Sơn khỏi oán trách con
cháu Lý Sơn đời nay không biết trân trọng bảo quản, phát huy di sản được thiên
nhiên ban tặng, chỉ vì lợi ích nhỏ mà đánh mất quê hương…”.
Gành thôn Đông, xã An Vĩnh,
nơi dự án trên muốn chiếm trọn
Bao lần, dân Lý Sơn đã làm đơn kêu cứu vì bị tàu Trung Quốc bắn
chìm, gây chết chóc. Tiếng kêu của họ có địa chỉ hẳn hoi và cả nước lên tiếng.
Nhưng bây giờ, đơn này họ “khẩn thiết cầu xin Tổ quốc thiêng liêng”. Tôi đứng
giữa gành, san hô lạo xạo dưới chân. Từ đó, phóng tầm nhìn vào bờ, kéo dài từ cảng
Bến Đình đến mỏm đá đen có Sở Âm Hồn. Hơn 2,5km mà di tích nối di tích, đặc biệt
là đình làng An Vĩnh và nhà tiền hiền - di tích lịch sử văn hóa quốc gia, nơi
xuất phát những đoàn nghĩa binh đi Hoàng Sa một thuở, là trường đua ghe 400 năm
rồi.
Đây là toàn bộ mặt tiền của thôn Đông và xã An Vĩnh. Mấy trăm
năm đó, bao lớp người Lý Sơn đã sống dựa vào biển, đặt lòng tin tuyệt đối, cao
cả vào bức tường phong thủy trấn trạch bình yên đó. Từ đó, mở cửa là ra gành,
là khơi xa lồng lộng mà thiệt gần, như miếng ăn mỗi sáng có được từ những bàn
tay rớm máu. Dự án trên nếu làm, sẽ lấy hết toàn bộ gành này, với diện tích gần
55ha. Điều đó đồng nghĩa, “minh đường” Lý Sơn sẽ bị chôn xuống biển. Lý Sơn là
đảo, nhưng là đảo tâm linh. Người sống trong ruột biển, trên lưỡi sóng; khi bão
tố, chỉ biết tựa vào hương hồn cha ông xưa.
Bến Đình từ thời Gia Long đến Tự Đức là điểm tế thần linh dịp
xuân về, là nơi khao thưởng dân binh đi Hoàng Sa, nay cũng là điểm tổ chức lễ
Khao lề của tỉnh Quảng Ngãi (lễ này đã được công nhận di tích văn hóa phi vật
thể cấp quốc gia).
Đình làng An Vĩnh
Ông Phạm Thoại Tuyền - người được xem là “ông Hoàng Sa” của đảo
bởi sự hiểu biết sâu sắc về đất quê mình - nói: “Chưa bao giờ bão làm sập di
tích, chỉ có thời gian làm xuống cấp. Bão vào là như bị tống ra, phải đi đường
khác”. Họ tin, tin chứ, bởi đó là trên cao xa ban ân huệ cho con cháu, nên họ
chỉ biết kêu Tổ quốc thiêng liêng. Tổ quốc là ai, đó chẳng phải là vong linh
cha ông, vong linh những dân binh Hoàng Sa một thuở một đi không về để che chắn
bão tố, phòng chống ngoại bang?
Bây giờ, dự án trên khiến dân đảo như sôi lên. Ông Phạm Đoàn
- Trưởng tộc Phạm Văn - lắc đầu khi nói về dự án: “Không được! Ông tiền hiền
không cho đâu”, rồi cười chua chát: “Dự án mà dựng lên, cúng tiền hiền, mấy ổng
biết đường đâu mà vô, chắc thăng thiên hết”.
“Nghĩa sĩ Hoàng Sa mà khi làm lễ Khao lề tưởng nhớ, về chắc
chỉ biết vô resort rồi đi” - lời một người quen làm tôi ứa nước mắt. Hãy hình
dung, mấy khu vui chơi, nhà, biệt thự chiếm sạch từ bờ ra hơn 200m, kéo dài hơn
2km, thì dân trên đảo muốn xuống biển, phải đi đường nào? Khách ra chơi, muốn lội
xuống biển, cách nào? Có một lập luận rằng, Lý Sơn đất chật người đông, lấp biển
để thêm chỗ ở.
Chị Lê Thị Được - Bí thư chi bộ thôn Đông - quyết liệt: “Bà
con họp, nói nếu lấp thì để dân lấp, họ trả tiền. Dân nói sao không đổ đất làm
cho dân đảo Bé bớt khổ, để gần đảo Lớn hơn? Tại mặt tiền đó, giá đất bây giờ
100m2 là 3,5 tỷ đồng. Họ định bỏ ra hơn 1.000 tỷ đồng làm dự án, tôi tính sơ, lấp
xong, giá bèo cũng 25 triệu đồng/m2, là họ lời mấy ngàn tỷ rồi”. “Tôi biết có một
văn bản, ghi rằng huyện họp dân, nói đa số bà con đồng tình với dự án”. “Không,
tuyệt đối không! Đảng viên, bà con thôn Đông, thôn Tây phản đối, cả xã An Hải
cũng phản đối. Gành đó là chỗ bà con sinh sống, dựa vào đó mà kiếm ăn, có ở đây
mới biết nó quan trọng ra sao với dân”.
Chuyện huyện nói như trên, ông Phạm Thoại Tuyền - người tham
gia làm đơn - nói: “Nếu nói vậy, hóa ra văn bản của bà con với mấy chục chữ ký,
có dấu má hẳn hoi, là ngụy tạo à? Dựng dự án lên là chôn minh đường xuống biển,
là mất trường đua. Anh lưu ý rằng, ở Lý Sơn, không có đua ghe là không có tết.
Đi làm ăn xa mấy, tết cũng về, chờ đua ghe mới đi”.
Tết ở Lý Sơn chỉ thực sự bắt đầu từ mồng Bốn, là ngày tổ chức
đua, đến mồng Bảy mới chấm dứt, sau đó ai ưng đi làm thì mới đi. Mỗi đội đua,
dù ở xóm nào, trước khi đua phải bái lạy dinh miễu xóm mình đã đành, nhưng khi
qua đây, hễ gặp chỗ thờ bất kỳ của tộc họ nào, đều quay mũi ghe vào, bái ba bái
rồi mới đi tiếp”.
Người dân gửi đơn ngày 16/1, đến giờ chưa thấy ai trả lời. Nhắc
chuyện này, chị Được cho biết: “Bữa họp, tôi nói bà con không đồng ý, đại diện
công ty nói “còn ý kiến tỉnh nữa”. Hóa ra, hỏi ý kiến dân là cho vui hả? Bà con
dứt khoát không cho đâu”. Còn nữa, toàn bộ khu vực trên nằm trong dự án bảo tồn
biển, đã được Chính phủ quy hoạch. Có ý kiến cho rằng, phía công ty muốn làm dự
án cho nhanh, bởi tỉnh đang trình hồ sơ xin Unesco công nhận Lý Sơn là công
viên địa chất toàn cầu, nếu hồ sơ trên được duyệt thì dự án kia sẽ… bể bạc.
Hết rằm rồi, thuyền lại ra khơi. Tôi hết thơ thẩn ngoài gành
rồi quay ra hướng núi. Ở đó có năm di tích, gọi là Ngũ Hành Sơn. Vì thế, ở Bến
Đình có cặp câu đối: “Tiền hải, hậu sơn lưu thắng cảnh/ Tha hương, bái vọng tưởng
cố hương”. Tôi cũng cầu xin anh linh hãy giúp tâm nguyện của người Lý Sơn vẹn
toàn, bởi nếu không, kẻ tha hương lẫn người sở tại mai này chỉ biết ngửa mặt
lên trời mà than trong nước mắt. Hãy dừng lại bởi chưa muộn, bởi Lý Sơn là tiền
án trấn phong nhạy cảm an ninh quốc gia, và quan trọng hơn là lòng dân. Là người trưởng thành, thì hãy nhớ, khi tổ tiên nổi giận,
tức lòng người sục sôi…
Dự án The Sea Eyes có diện tích 54,65ha, nằm cạnh dự án cảng
Bến Đình đang được xây dựng, ven tuyến cơ động bao quanh đảo Lý Sơn, nằm ở phía
nam của đảo, trên thềm lục địa, có 2,5km tiếp giáp với biển, được quy hoạch
thành hai khu chức năng chính là dịch vụ, nhà ở, bốn phân khu gồm khu đô thị biển
và ba khu cộng đồng dân cư. Tổng mức đầu tư của dự án là 1.713 tỷ đồng, thời
gian thực hiện từ năm 2019-2022. Dự án này được ông Trần Ngọc Căng - Chủ tịch
UBND tỉnh Quảng Ngãi - ký “thẩm định, trình phê duyệt dự án” qua văn bản số
7515/ UBND-CNXD ngày 10/12/2018 trên cơ sở đề xuất của Công ty cổ phần Phát triển
Lý Sơn, yêu cầu các cơ quan chức năng nghiên cứu, hoàn thành báo cáo trước ngày
22/12/2018.
Trung Việt theo phunuonline.com.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét